Thursday, June 3, 2010

ဂါမဏိ / ၀၃ ဇြန္ ၂၀၁၀

နအဖစစ္အုပ္စုကို တရားစြဲ အေရးယူဖို႔နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သေဘာတရားအရ ၾကည့္ရင္ေတာ့ အဓိကနည္းလမ္း (၆) မ်ဳိး ရွိေနပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ …

(၁) ႏိုင္ငံတကာတရား႐ံုး ICJ ကေန မလိုက္နာလို႔မရတဲ့ စီရင္ခ်က္ခ်ေစျခင္း၊
(၂) ႏိုင္ငံတကာတရား႐ံုး ICJ ကေန သေဘာထားအႀကံျပဳခ်က္ ခ်ေစျခင္း၊
(၃) ႏိုင္ငံတကာရာဇဝတ္တရား႐ံုး ICC ကေန စီရင္ခ်က္ခ်ေစျခင္း၊
(၄) အေရးေပၚ သီးသန္႔ခံု႐ံုးတည္ေထာင္ၿပီး မလိုက္နာလို႔မရတဲ့ စီရင္ခ်က္ခ်ေစျခင္း၊
(၅) ျပည္ပႏိုင္ငံတခုရဲ႕တရား႐ံုးတခုကေန စီရင္ခ်က္ခ်ေစျခင္း၊
(၆) ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း တရား႐ံုးတခုကေန စီရင္ခ်က္ခ်ေစျခင္းတို႔ျဖစ္ပါတယ္။

ပထမနည္းလမ္း (၅) ခုက ႏိုင္ငံတကာတရားေရးလမ္းေၾကာင္းေတြျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းတခု သို႔မဟုတ္ တျခားႏိုင္ငံတႏိုင္ငံကေန အစခ်ီရမယ့္ နည္းလမ္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးနည္းလမ္းကေတာ့ ကိုယ့္ျပည္တြင္း တရား႐ံုးေတြမွာပဲ ကိုယ့္အစိုးရကို ႏိုင္ငံတကာသေဘာတူညီခ်က္ေဖာက္ဖ်က္မႈ သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံ့ဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္မႈနဲ႔ တရားျပန္စြဲဖို႔ျဖစ္ၿပီး အလားအလာမရွိဆံုး နည္းလမ္းလည္းျဖစ္ပါတယ္။

၁။ ႏိုင္ငံတကာတရား႐ံုး ICJ ဟာ ကုလသမဂၢရဲ႕ အဓိကတရားေရးအဖြဲ႔ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေတြအၾကား တရားေရးဆိုင္ရာ အျငင္းအခံုေတြကို ႏိုင္ငံတကာဥပေဒနဲ႔အညီ ေျဖရွင္းဆံုးျဖတ္ေပးရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔အစည္းေတြ ဌာနေတြက ေမးျမန္းတင္ျပလာတဲ့ ဥပေဒေရးရာျပႆနာေတြအေပၚမွာလည္း သေဘာထားအႀကံျပဳခ်က္ ေပးရပါတယ္။

ႏိုင္ငံတကာ့တရား႐ံုးမွာ တရားဆိုင္ရင္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ICJ ဖြဲ႔စည္းပံုစည္းမ်ဥ္းဥပေဒကို လက္မွတ္ထိုးထားတဲ့ ကုလအဖြဲ႔ဝင္မဟုတ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြပဲ တရားၿပိဳင္ခြင့္ရွိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တရားၿပိဳင္ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးက တရား႐ံုးဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို လက္ခံမယ္လို႔ သေဘာတူဖုိ႔လိုပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ေဖာက္ဖ်က္တယ္လို႔ စြပ္စြဲထားတဲ့ ႏိုင္ငံတကာစာခ်ဳပ္ထဲမွာ ICJ အဆံုးအျဖတ္ကို ခံယူရမယ္လို႔ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ အေျခအေနရွိဖို႔လိုပါတယ္။

တရားၿပိဳင္ႏွစ္ဘက္က ICJ မွာ စာနဲ႔ေရာ ႏႈတ္နဲ႔ေရာ ေလွ်ာက္လဲခ်က္ေပး စစ္ေဆးခံၿပီးရင္ တရား႐ံုးက စီရင္ခ်က္ခ်ပါတယ္။ စီရင္ခ်က္ဟာ အၿပီးအျပတ္ျဖစ္ပါတယ္ (အထက္ဆင့္ကို အယူခံစရာမရိွပါ)။ ႏွစ္ဘက္စလံုး မျဖစ္မေန လိုက္နာက်င့္သံုးရပါတယ္။ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္ကတည္းက ICJ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို လိုက္နာပါ့မယ္လို႔ ကတိျပဳ လက္မွတ္ထိုးထားတာျဖစ္တဲ့အတြက္ တရား႐ံုးအဆံုးအျဖတ္ကို မလိုက္နာဘဲေနတာ အင္မတန္ရွားပါတယ္။ တရားၿပိဳင္ႏွစ္ဘက္မွာ တဘက္က တရား႐ံုးကို လာဖို႔ပ်က္ကြက္ရင္လည္း အမႈကို ဆက္စစ္ႏိုင္ပါတယ္။ တရား႐ံုးျပင္ပမွာ ႏွစ္ဘက္ညႇိႏႈိင္းၿပီး ေၾကေအးလို႔လည္းရပါတယ္။ တရား႐ံုးဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို မလိုက္နာရင္ေတာ့ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီက တရား႐ံုးစီရင္ခ်က္အတိုင္းျဖစ္ေအာင္ ကိုင္တြယ္အေရးယူခြင့္ရွိပါတယ္။

အဓမၼလုပ္အားေပးကိစၥ၊ ကေလးစစ္သားကိစၥ၊ လယ္ယာေျမသိမ္းယူမႈကိစၥေတြေၾကာင့္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အလုပ္သမားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ILO ရဲ႕ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ေတြ ေဖာက္ဖ်က္မႈနဲ႔ ILO အဖြဲ႔ဝင္လည္းျဖစ္ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔ဝင္လည္းျဖစ္တဲ့ တျခားႏိုင္ငံတခုက ျမန္မာႏိုင္ငံကို ICJ မွာ တရားစြဲႏိုင္ပါတယ္။ တရား႐ံုးကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ အဓမၼလုပ္အားေပးရပ္စဲဖို႔၊ ကေလးစစ္သားရပ္စဲဖို႔ေတြ အမိန္႔ေပးဆံုးျဖတ္ပါလိမ့္မယ္။

ဒါမွမဟုတ္ တိုင္းရင္းသားနယ္ေျမေတြမွာ ဥပေဒမဲ့ သတ္ျဖတ္မႈ၊ မုဒိမ္းက်င့္မႈ၊ ရြာမီး႐ႈိ႕မႈ၊ အဓမၼအိုးအိမ္မဲ့ေစမႈေတြနဲ႔ ဒီပဲယင္းလုပ္ႀကံမႈ၊ ေရႊဝါေရာင္ယုတ္မာမႈေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာလူသားခ်င္းစာနာေရးဥပေဒ၊ စစ္ပြဲဆိုင္ရာ ဂ်ီနီဗာစာခ်ဳပ္ေတြ ေဖာက္ဖ်က္မႈနဲ႔ ဒီစာခ်ဳပ္ေတြ လက္မွတ္ထိုးထားတဲ့ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ဝင္ တျခားႏိုင္ငံတခုက ျမန္မာႏိုင္ငံကို ICJ မွာ တရားစြဲႏိုင္ပါတယ္။ ICJ ဟာ လူပုဂၢိဳလ္ေတြကို အေရးယူတာေတာ့မရွိဘဲ ေဖာက္ဖ်က္မႈေတြ ရပ္တန္႔ဖို႔ အမိန္႔ခ်ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါကိုလိုက္နာဖို႔ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီက ၾကပ္မတ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္ (ဒါေပမယ့္ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီထဲမွာ တ႐ုတ္က ဗီတိုသံုး ကန္႔ကြက္ရင္ ICJ စီရင္ခ်က္ အလကားျဖစ္သြားႏိုင္ပါတယ္၊ တဘက္ကၾကည့္ရင္ေတာ့ ICJ စီရင္ခ်က္ကို ဗီတိုသံုးတဲ့ႏိုင္ငံဟာ ကမာၻမွာ အင္မတန္သိကၡာက်သြားမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္)။

အဓိကအားနည္းခ်က္ေနာက္တခုကေတာ့ ICJ မွာ အမႈဆိုင္တာ အနည္းဆံုး (၂) ႏွစ္ၾကာႏိုင္တဲ့အတြက္ တရားစြဲေပးတဲ့ ႏိုင္ငံက အဲသေလာက္ ဇြဲရွိရွိ စိတ္ဓာတ္ရွိရွိနဲ႔ အခ်ိန္ကုန္ ေငြကုန္ခံလုပ္ပါ့မလား စဥ္းစားစရာပါပဲ။

၂။ ဒုတိယနည္းလမ္းျဖစ္တဲ့ ICJ ကေန သေဘာထားအႀကံျပဳခ်က္ ခ်ေစတာကိုေတာ့ ကုလသမဂၢ ပင္မအေဆာက္အအံုငါးခုနဲ႔ (ILO အပါအဝင္) လက္ေအာက္ခံ ေအဂ်င္စီ (၁၆) ခုကပဲ ေတာင္းဆိုခြင့္ရွိပါတယ္။ အေထြေထြညီလာခံနဲ႔ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီတို႔က “မည္သည့္ဥပေဒေရးရာျပႆနာကိုမဆို” အႀကံဉာဏ္ေတာင္းခံႏုိင္ၿပီး အထူးျပဳ ေအဂ်င္စီေတြကေတာ့ မိမိလုပ္ငန္းအဝန္းအဝိုင္းနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ဥပေဒေရးရာျပႆနာကိုပဲ အႀကံဉာဏ္ေတာင္းခံခြင့္ ရွိပါတယ္။ အႀကံဉာဏ္လို႔ဆိုတဲ့အတိုင္း မလိုက္နာမျဖစ္ binding မဟုတ္ပါဘူး။ လိုက္လုပ္ခ်င္လုပ္ မလုပ္ခ်င္လည္း ေနလို႔ရပါတယ္။ ICJ ရဲ႕ သေဘာထား အႀကံျပဳခ်က္ဟာ ဥပေဒေၾကာင္းအရ အင္မတန္ၾသဇာႀကီးတဲ့အတြက္ မလိုက္နာတဲ့ႏိုင္ငံဟာ ႏိုင္ငံတကာ တာဝန္ဝတၱရားေတြကို ခ်ဳိးေဖာက္ေနေၾကာင္း ကမာၻမွာ ပြင့္က်သြားမွာျဖစ္ၿပီး တျခားႏိုင္ငံေတြက အဲဒီႏိုင္ငံအေပၚ ပိုျပင္းထန္တဲ့ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ခ်မွတ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာျပည္ကိစၥမွာေတာ့ တ႐ုတ္နဲ႔ ထိုင္းက ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈ မလုပ္ရင္ သိပ္အက်ဳိးမထူးႏုိင္ပါ။

ျမန္မာျပည္က အဓမၼလုပ္အားေပးကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ILO က ICJ ဆီက သေဘာထားအႀကံျပဳခ်က္ ေတာင္းႏိုင္သလို လူသားခ်င္းစာနာေရးကိစၥ၊ လူမ်ဳိးသန္႔စင္ေရးကိစၥေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေထြေထြညီလာခံ၊ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ၊ ယူနက္စကုိ၊ WHO ၊ ILO ၊ FAO တို႔က သေဘာထားအႀကံျပဳခ်က္ ေတာင္းႏိုင္ပါတယ္ (ယူနီဆက္ဖ္၊ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ၊ ဒုကၡသည္မဟာမင္းႀကီး႐ံုး UNHCR ၊ UNDP ၊ UNODC မူးယစ္ေဆး႐ံုး၊ ICRC တို႔မပါ)။ ဒီလိုမေတာင္းခံခင္ ကိုယ့္အဖြဲ႔အစည္းထဲမွာ အမ်ားသေဘာတူဆံုးျဖတ္ခ်က္ အရင္ခ်ဖို႔လိုပါတယ္။ ILO ကေတာ့ ဒီနည္းလမ္းကို ေတာ္ေတာ္ေလး ေလ့လာဆန္းစစ္ထားပါတယ္။

၃။ တတိယနည္းလမ္းျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာရာဇဝတ္တရား႐ံုး ICC ဟာ ကုလသမဂၢနဲ႔မဆိုင္တဲ့ လြတ္လပ္တဲ့ ခံု႐ံုးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတရား႐ံုးက ႏိုင္ငံေတြကို အမႈစစ္တာမဟုတ္ဘဲ ၂၀၀၂ ခု ဇူလိုင္ (၁) ရက္ေန႔ ေနာက္ပိုင္းမွာျဖစ္တဲ့ က်ဴးေက်ာ္စစ္ျပဳမႈ၊ စစ္ရာဇဝတ္မႈ၊ လူမ်ဳိးတံုးသုတ္သင္မႈနဲ႔ လူသားမ်ဳိးႏြယ္ဆန္႔က်င္တဲ့ ရာဇဝတ္မႈက်ဴးလြန္သူ လူပုဂၢိဳလ္ေတြကို အမႈစစ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုလအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ေဟာင္း ကိုဖီအာနန္ အေျပာအတိုင္းဆိုရင္ ဘယ္အာဏာရွင္၊ ဘယ္စစ္အုပ္စု၊ ဘယ္စစ္တပ္မွ လူ႔အခြင့္အေရးေတြကို အဟန္႔အတားမရွိ ခ်ဳိးေဖာက္ေနတာမ်ဳိး မျဖစ္ႏိုင္ေအာင္ ICC ကို ထူေထာင္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ICC ရဲ႕ ဖြဲ႔စည္းပံုစည္းမ်ဥ္းျဖစ္တဲ့ ေရာမစာခ်ဳပ္မွာ ICC ကိုင္တြယ္ႏိုင္တဲ့ ျပစ္မႈေတြကို တိတိက်က် ဖြင့္ဆိုထားပါတယ္။

ICC ရဲ႕ အႀကီးဆံုးျပႆနာက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက လက္မွတ္မထိုးထားတာဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ျပႆနာႀကီးတခုကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကလည္း လက္မွတ္မထိုးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီတရား႐ံုးဟာ ျမန္မာျပည္အေပၚ တရားစီရင္ႏိုင္ခြင့္မရွိ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ICC အဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံတခုခုကျဖစ္ေစ၊ ICC ေရွ႕ေနႀကီးကျဖစ္ေစ၊ ကုလလံုၿခံဳေရးေကာင္စီကျဖစ္ေစ၊ ျမန္မာျပည္အေရးဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ခ်ဳိးေဖာက္ေနတယ္ သို႔မဟုတ္ ၿခိမ္းေျခာက္ေနတယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ၿပီး ICC က ကိုင္တြယ္ဆံုးျဖတ္ဖို႔ ‘ၫႊန္း’ ေပးႏိုင္ပါတယ္။ အဲသလိုဆိုရင္ေတာ့ ICC ဟာ ေရာမစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္မထိုးထားတဲ့ ႏိုင္ငံကိုလည္း တရားစစ္ေဆးစီရင္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ICC ဟာ ကုလသမဂၢ လက္ေအာက္ခံ မဟုတ္တဲ့အတြက္ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီကၫႊန္းတိုင္း တရားစြဲအမႈစစ္ဖို႔ တာဝန္ရွိတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။

လံုၿခံဳေရးေကာင္စီဟာ ႏိုင္ငံတခုက တာဝန္ရွိသူေတြကို ICC ကိုတင္ တရားစြဲဖို႔အတြက္ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္တခု တည္ေထာင္ၿပီး အဲဒီလူေတြဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနေၾကာင္း အခုိင္အမာ သက္ေသထူျပရပါတယ္။ အဲသလို သက္ေသထူျပၿပီးမွ ICC ကို လႊဲလို႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ဖြဲ႔မဖြဲ႔ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီတြင္းမွာ ဗီတိုနဲ႔ မကန္႔ကြက္ဘဲ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ႏိုင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ (လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ မဲခြဲဆံုးျဖတ္ၿပီး အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က ေကာ္မရွင္ကို ဖြဲ႔စည္းေပးရတာျဖစ္ပါတယ္။) ဆူဒန္ကိစၥမွာ ေကာ္မရွင္သက္တမ္းကို (၃) လ သတ္မွတ္ခဲ့ပါတယ္။

ေရာမစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ထိုးမထားတဲ့ ဆူဒန္ႏုိင္ငံရဲ႕သမၼတ ဘာရွီယာကို တရားစြဲတဲ့ကိစၥမွာ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္က ၫႊန္းေပးလိုက္တာကို ICC က လက္ခံစစ္ေဆးၿပီး တရားစြဲခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ICC ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ဆူဒန္က ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း အာခံေနတဲ့အတြက္ ဆူဒန္သမၼတ ဘာရွီယာကို ICC အေနနဲ႔ တရားစြဲ ဖမ္းဝရမ္းထုတ္တဲ့ အဆင့္ပဲရွိေနေသးၿပီး ဘာရွီယာက စြဲခ်က္ကို လက္မခံဘဲ အတိအလင္း အာခံေနတာကတေၾကာင္း၊ သူသြားလည္တဲ့ တျခားႏိုင္ငံေတြက ဖမ္းမေပးတာကတေၾကာင္းေၾကာင့္ တရား႐ံုးတင္ အမႈစစ္တဲ့အဆင့္ မေရာက္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီကလည္း ဘာရွီယာ တရား႐ံုးေရာက္ေအာင္ မကိုင္ေပးပါဘူး။

ICC ကို မၫႊန္းခင္ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ဖို႔ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီထဲ ဆံုးျဖတ္ရာမွာ တ႐ုတ္ရဲ႕ဗီတို ႀကံဳႏိုင္သလို (ဆူဒန္ကိစၥမွာ တ႐ုတ္နဲ႔ ႐ုရွက ကန္႔ကြက္မဲ မေပးဘဲ ၾကားေနမဲေပးလို႔ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္) ICC က တရားစြဲဖို႔ ဆံုးျဖတ္ၿပီးေနာက္မွာလည္း တကယ္တရား႐ံုးေရာက္ေအာင္ အၾကပ္ကိုင္ရာမွာ တ႐ုတ္ဗီတိုနဲ႔ ေတြ႔ႏိုင္ပါေသးတယ္။ ဒါ့အျပင္ အေမရိကန္ကိုယ္တိုင္က ICC အဖြဲ႔ဝင္မဟုတ္၊ ICC ကို မေထာက္ခံတဲ့အျပင္ ဆူဒန္ကိစၥ တစ္လစ္ႀကီးျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ထားတဲ့အတြက္ ICC မွာတင္ဖို႔ သိပ္စိတ္ပါမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဆူဒန္လိုအမႈမ်ဳိး ေနာက္ထပ္ၫႊန္းဖို႔ အလားအလာ နည္းေနပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ICC မွာ အမႈတင္တာ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီ ၾကာႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ - ကြန္ဂိုအမႈဆိုရင္ ၂၀၀၄ မွာ စလက္ခံခဲ့ေပမယ့္ အခုထိမျပတ္ေသးပါ။

၄။ စတုတၳနည္းလမ္းျဖစ္တဲ့ အေရးေပၚသီးသန္႔ခံု႐ံုး ad-hoc tribunal သို႔မဟုတ္ အထူးတရား႐ံုး special court ဖြင့္ စစ္ေဆးစီရင္တာကို ICC မေပၚခင္က ရဝမ္ဒါ၊ ယူဂိုဆလားဗီးယား (ဆားဘီးယား)၊ ခ်တ္ဒ္၊ ဆီယာရာလီယြန္း၊ လိုင္ေဘးရီးယား၊ အေရွ႕တီေမာႏိုင္ငံတို႔က စစ္ရာဇဝတ္မႈေတြ၊ လူသားမ်ဳိးႏြယ္ဆန္႔က်င္ေရးျပစ္မႈေတြအတြက္ က်င့္သံုးခဲ့ပါတယ္။ ICC တည္ေထာင္ၿပီးေနာက္ပိုင္းေတာ့ အေရးေပၚသီးသန္႔ခံု႐ံုးဖြဲ႔စစ္တာ မရွိေတာ့သေလာက္ ျဖစ္သြားပါၿပီ။ မျပတ္ေသးတဲ့အမႈေတြကို ဆက္စစ္ေနတာပဲရွိပါတယ္။

သီးသန္႔ခံု႐ံုးဖြင့္ စစ္ေဆးဆံုးျဖတ္တာကို ILO ကေန အလုပ္သမားအခြင့္အေရးဘက္က လုပ္ႏိုင္သလို ကုလလံုၿခံဳေရးေကာင္စီကေန စစ္ရာဇဝတ္မႈ၊ လူသားမ်ဳိးႏြယ္ဆန္႔က်င္ေရး ျပစ္မႈဘက္ေတြကလည္း လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ျပႆနာတခုက ဒီလိုသီးသန္႔ခံု႐ံုးဖြင့္ဖို႔ အခ်ိန္အၾကာႀကီးယူရတာျဖစ္ပါတယ္။ စရိတ္စကလည္းႀကီးတဲ့အတြက္ ကုလအဖြဲ႔ဝင္ႏုိင္ငံေတြက ထည့္ဝင္ေထာက္ပံ့ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေငြအကုန္မခံႏိုင္လို႔၊ အကုန္မခံခ်င္လို႔ အထူးခံု႐ံုးဖြင့္ဖို႔ သေဘာမတူတာလည္း ရွိလာႏိုင္ပါတယ္။

ဒီခံု႐ံုးေတြဟာ လူပုဂၢိဳလ္ေတြအေပၚ စီရင္ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ၿပီး စီရင္ခ်က္က မလိုက္နာမေနရ binding ျဖစ္ပါတယ္။ စကတည္းက လံုၿခံဳေရးေကာင္စီသေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ ထူေထာင္တာျဖစ္လို႔ စီရင္ခ်က္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီက အေရးယူဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔တာေတြ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ဗီတိုနဲ႔တိုးရင္ ဒီလိုသီးသန္႔ခံု႐ံုး ေပၚမလာႏိုင္ပါဘူး။ (ILO ခံု႐ံုးကေတာ့ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီကို ျဖတ္စရာမလိုပါ။)

၅။ ပၪၥမနည္းလမ္းျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္တခုခုက တရား႐ံုးမွာ တရားစြဲတာကို အဲဒီႏိုင္ငံရဲ႕ အမ်ဳိးသားဥပေဒအရေရာ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒအေျခခံမူေတြအရပါ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါကို ပင္လယ္ဓားျပမႈေတြမွာ က်င့္သံုးေနၿပီျဖစ္သလို စစ္ရာဇဝတ္မႈေတြနဲ႔ လူသားမ်ဳိးႏြယ္ဆန္႔က်င္ေရးျပစ္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း အသံုးမ်ားလာၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ခ်ီလီအာဏာရွင္ေဟာင္း ပီႏိုေရွးကို ဒီနည္းနဲ႔ ကိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီနည္းလမ္းရဲ႕ အားနည္းခ်က္ကေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ အာဏာရွင္ဟာ အဲဒီျပည္ပႏိုင္ငံကို ေရာက္ေနဖို႔လိုၿပီး အဲသလိုေရာက္မေနဘဲ တရားစြဲရင္ ဘာမွအက်ဳိးမထူးပါဘူး။ ဒါ့ျပင္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာျပႆနာေတြ၊ တရားစြဲခံရတဲ့ႏိုင္ငံက တရားစြဲတဲ့ႏိုင္ငံကို လက္စားေခ်တာေတြလည္း ျဖစ္လာႏိုင္လို႔ ႏိုင္ငံေတြက သိပ္မလုပ္ေစခ်င္ၾကပါဘူး။ နအဖေခါင္းေဆာင္ကို တရားစြဲဖို႔ကေတာ့ အိႏၵိယႏိုင္ငံ လာလည္တုန္း အိႏၵိယတရား႐ံုးမွာ တရားစြဲတာ၊ ကုလသမဂၢ အစည္းအေဝးလာတက္တုန္း အေမရိကန္တရား႐ံုးမွာ တရားစြဲတာ လုပ္ႏိုင္စရာအေၾကာင္းရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တဘက္မွာ သံတမန္ကင္းလြတ္ခြင့္ေတြ ေပးထားတဲ့ ထံုးစံကလည္းရွိေနေတာ့ လက္ေတြ႔တရားစြဲႏိုင္ဖို႔ မလြယ္လွပါဘူး။ အဓိကအားျဖင့္ မိမိျပည္တြင္းမွာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ရေအာင္ လုပ္ထားတဲ့ အာဏာရွင္‘ေဟာင္း’ေတြကို အျပစ္ေပးဖို႔ေတာ့ ဒီနည္းလမ္းက အင္မတန္ သင့္ေတာ္လွပါတယ္။

၆။ ေနာက္ဆံုးနည္းလမ္းျဖစ္တဲ့ ျပည္တြင္းတရား႐ံုးမွာ တရားစြဲစစ္ေဆးဖို႔ကေတာ့ ေဒသႏၲရအာဏာပိုင္အဆင့္မွာ မစုစုေႏြး အမႈႏိုင္သြားတာ ရွိဖူးေပမယ့္ လက္ရွိ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က နအဖထိပ္သီးေတြကို တရားစြဲဖို႔ ႀကိဳးပမ္းခ်က္ေတြ ၾကည့္ရင္ေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ အင္မတန္နည္းေနပါတယ္။

ဒီကေန႔ ျမန္မာျပည္က အာဏာရွင္ေတြကို ဥပေဒေၾကာင္းအရ အေရးယူဖို႔ လုပ္ၾကရာမွာ တခ်ဳိ႕က (အလုပ္သမားအခြင့္အေရး၊ အဓမၼလုပ္အားေပး၊ ILO တို႔နဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး) ICJ က သေဘာထားအႀကံျပဳခ်က္ခ်တာကို လိုလားေနၾကသလို တခ်ဳိ႕ကေတာ့ (စစ္ရာဇဝတ္မႈ၊ လူသားမ်ဳိးႏြယ္ဆန္႔က်င္ေရးျပစ္မႈ၊ လူမ်ဳိးတံုးသုတ္သင္မႈတို႔အေပၚ) လံုၿခံဳေရးေကာင္စီက ICC ကို ၫႊန္းဖို႔ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ဖြဲ႔တာကို လိုလားေနၾကပါတယ္ (ဆူဒန္ဥပမာအရ တရားစြဲတဲ့အဆင့္ပဲရႏိုင္ၿပီး အမႈစစ္ စီရင္ခ်က္ခ်တဲ့ အဆင့္ မျဖစ္ႏိုင္ပါ)။ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် မျဖစ္ႏိုင္ေခ် အားေကာင္းခ်က္ အားနည္းခ်က္ေတြကေတာ့ အထက္မွာေဖာ္ျပထားတဲ့ အတိုင္းပါပဲ။ ႏွစ္မ်ဳိးစလံုးကေတာ့ အဓိကအားျဖင့္ ျပည္တြင္း၊ တပ္တြင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာမွာ နအဖ ဂုဏ္သိကၡာ အႀကီးအက်ယ္ က်ဆင္းသြားေစႏိုင္ပါတယ္။ ငပြႀကီးတ႐ုတ္ရွိေနသေရြ႕ ဒီ့ထက္ပိုမေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္ပါ။ စိတ္ကူးယဥ္အလြဲေတြ၊ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အမွားေတြ မရွိဖို႔လိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ နအဖ ဂုဏ္သိကၡာ အႀကီးအက်ယ္က်သြားရင္ေတာ့ ၁၉၈၇ ခုတုန္းက အဆင္းရဲဆံုးႏိုင္ငံအဆင့္ LDC ျဖစ္သြားခဲ့လို႔ (ရွစ္ေလးလံုးအထိ) ဂယက္႐ိုက္ခဲ့သလိုမ်ဳိး ထပ္ျဖစ္ရင္လည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္က နအဖစစ္အုပ္စုရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ၊ လူသားမ်ဳိးႏြယ္ဆန္႔က်င္ေရးျပစ္မႈေတြ၊ စစ္ရာဇဝတ္မႈေတြ၊ လူမ်ဳိးသန္႔စင္ေရး လူမ်ဳိးျဖဳတ္ေရးျပစ္မႈေတြ အဆံုးသတ္ၿပီး စစ္အာဏာရွင္ေတြကို တကယ္တမ္း အျပစ္ေပးႏိုင္ဖို႔ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းကေတာ့ အတၳာဟိ အတၳေနာ နာေထာ မိမိကိုယ္သာအားကိုးၿပီး စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို အျမစ္ျပတ္ေခ်မႈန္းဖို႔သာ ရွိပါေတာ့တယ္။ ။

ရည္ၫႊန္း ။ ။ Sarah Vuylsteke ျပဳစုတဲ့ “ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အဓမၼလုပ္အားေပးျပႆနာကို ကိုင္တြယ္ရန္ တရားေရးနည္းလမ္းမ်ား”
http://www.khitpyaing.org/

အႏၲရာယ္ၾကားက သတင္းသမားမ်ား

ေအးခ်မ္းေျမ႕ Thursday, June 03, 2010

အင္တာနက္ ဆိုင္၏ အေနအထားကို အရင္ၾကည့္ၿပီးမွ သူ ဆုိင္ထဲသို႔ဝင္သည္။ ဆုိင္က လူသိပ္ရွင္းေနလား၊ သူ႔ကို သတိထား မိမလား၊ သူ႔ကို ဂရုစိုက္ ၾကည့္ေနသူေတြ ရွိမလားဆိုတာ ေလ့လာရသည္။ ဆိုင္မွာ သူထုိင္မယ့္ေနရာက လူအသြားအလာလုပ္ဖို႔ မလြယ္တဲ့ေနရာ ျဖစ္ဖို႔ေတာ့လိုသည္။

အားလံုး သတိ အေန အထား ျဖစ္ၿပီဆိုမွ အိမ္က အဆင္သင့္ ရိုက္ယူ လာေသာ ဖိုင္ကို ဂ်ီေမးလ္က တဆင့္ ပို႔ဖို႔ ျပင္ဆင္ ရသည္။ ပို႔ေနသည့္ အခ်ိန္ တြင္လည္း မ်က္စိဖြင့္၊ နားစြင့္ ထားရသည္။ သူ႔သတင္း ေလွ်ာေလွ်ာ ရွဴရွဴ ပို႔ၿပီးၿပီ ဆိုမွ သက္ျပင္း ခ်ႏိုင္သည္။ ၿပီးတာႏွင့္ ခ်က္ခ်င္း ေျခရာ၊ လက္ရာ ေဖ်ာက္ကာ ထိုဆိုင္မွ အျမန္ ျပန္ထြက္ သြားဖို႔ေတာ့ လိုအပ္သည္။

ျပည္ပ သတင္း ဌာနမ်ားကို သတင္း ေပးပို႔ေနသည့္ သတင္း ေထာက္မ်ား အတြက္ အဓိက စိန္ေခၚမႈက လံုၿခံဳေရး ျဖစ္သည္ဟု ေသာ္ညိမ္းက ေျပာျပသည္။ သူက ျပည္ပ အေျခစိုက္ ဧရာဝတီ မဂၢဇင္း အတြက္ ပံုမွန္ သတင္း ေရးသား ေပးပို႔ ေနသူ ျဖစ္သည္။

“တကယ္အေရးႀကီးတဲ့ သတင္းေတြကို ႀကံဳတဲ့ဆိုင္က ခ်က္ခ်င္း အေရးေပၚပို႔ရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဆိုင္ကို အကဲခပ္ရတာေပါ့။ ဂိမ္း ဆိုင္ေတြဆိုရင္ေတာ့ ပိုေကာင္းတယ္။ လူ သိပ္ရွင္းေနရင္ေတာ့ သတိပိုထားရတယ္” ဟု သူက ဆုိသည္။

နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္း တိုက္ခတ္ခဲ့သည့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေမလက ဗီဒီယိုသတင္းေထာက္ (VJ) အျဖစ္ ဧရာဝတီတိုင္းအတြင္း လွည့္လည္ ရိုက္ကူးကာ ဒီမိုကရက္တစ္ ျမန္မာ့အသံ (DVB) သို႔ သတင္းမ်ား ေပးပို႔ႏိုင္ခဲ့သည့္ သတင္းေထာက္ ဇက္ (Z) က သတင္း ယူခဲ့ရသည့္ အခ်ိန္တြင္ အလြန္ထိတ္လန္႔ခဲ့ရသည္ဟု ေျပာသည္။

“အဲဒီကာလက မီဒီယာေတြကို လံုးဝပိတ္ပင္ထားတဲ့အခ်ိန္၊ ဗီဒီယို ကင္မရာ မေျပာနဲ႔ ရိုးရိုးကင္မရာ ထုတ္ဖို႔ေတာင္ ေတာ္ေတာ္ ခက္တဲ့အခ်ိန္ပါ” ဟု သူက ဆုိသည္။

ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံ အေျခစိုက္ ႏိုင္ငံတကာလြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖြဲ႕ (AI) က ျမန္မာမီဒီယာ သမားမ်ားကို “ၿခိမ္းေျခာက္မႈေအာက္မွ စာနယ္ဇင္း” ဆိုသည့္ ဂုဏ္ျပဳဆု တဆု ယမန္ေန႔က ခ်ီးျမႇင့္လိုက္သည္။ အဆိုပါ ဂုဏ္ျပဳဆု ခ်ီးျမႇင့္ပြဲသို႔ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံရွိ အထင္ကရ သတင္းစာမ်ား၊ ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကားသူမ်ား တက္ေရာက္ေၾကာင္း သိရသည္။

ယခင္က အဆိုပါဆုကို တဦးခ်င္းစီအား ခ်ီးျမႇင့္ျခင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း ယခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းရွိ လြတ္လပ္ေသာ သတင္းသမား တိုင္းကုိ ခ်ီးျမႇင့္သည္ဟု AI အဖြဲ႕၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ပါရွိသည္။

“ျမန္မာသတင္းေထာက္ေတြက အလုပ္လုပ္ရတာ အရမ္းကိုခက္ခဲပါတယ္။ တခါတေလမွာ အႏၱရာယ္ၾကားက သတင္းယူရတာပါ။ စြန္႔စားရတဲ့ သူတို႔ဟာ တခါတေလ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြ၊ ဖမ္းဆီးအေရးယူမႈေတြ၊ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေတြ ခံစား ၾကရပါတယ္” ဟု ယင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

၂၀၀၇ စက္တင္ဘာ ေရႊဝါေရာင္ေတာ္လွန္ေရး ကာလက အခက္အခဲၾကားမွ ဗီဒီယို ရိုက္ကူးကာ DVB သို႔ သတင္းေပးပို႔ခဲ့သည့္ ျမန္မာ သတင္းသမားမ်ား အေၾကာင္း ရိုက္ကူးထားေသာ Burma VJ သတင္းရုပ္ရွင္မွာ ယခုႏွစ္ ေဟာလိဝုဒ္ ေအာ္စကာ ဆုေပးပြဲတြင္ ဆန္ခါတင္ ၅ ကား စာရင္းဝင္ခဲ့သည္။

အေတြ႕အႀကံဳမ်ားလာသည္ႏွင့္အမွ် အႏၱရာယ္ကို မည္သို႔ ေရွာင္ရွားသင့္ေၾကာင္း ပိုမို နားလည္လာသည္ဟု ဧရာဝတီသို႔ သတင္း ေပးပို႔ေနသည့္ ခိုင္သြယ္က ရွင္းျပသည္။

“ဧရာဝတီမွာ သတင္းပါလာလို႔ ကိုယ့္ရဲ႕ သတင္းရင္းျမစ္က သိသြားရင္ ျပန္ေမးတာမ်ိဳး ခံရတယ္။ အဲဒီလို အေမးခံရတာေတြ ရွိေတာ့ ကိုယ္က ဘယ္လို အေၾကာင္းျပမလဲ ဆိုတာ အၿမဲစဥ္းစားထားရတယ္။ တခါတေလလည္း ကိုယ္မဟုတ္သလို ရူးခ်င္ေယာင္ ေဆာင္တတ္ ရတယ္” ဟု သူ႔အေတြ႕အႀကံဳကို ေျပာျပသည္။

၂၀၀၇ ေရႊဝါေရာင္ေတာ္လွန္ေရး၊ ၂၀၀၈ နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္းမုန္တုိင္း စသည္ျဖင့္ ႀကီးမားသည့္ အေရးအခင္းမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ေနာက္တြင္ ျပည္တြင္းအေျခစိုက္ သတင္းေထာက္မ်ား ပိုမို ထားရွိလာႏုိင္ေသာ္လည္း ဗီဒီယို သတင္းသမားမ်ားမွာ ယခင္ထက္ ပိုမို ခက္ခဲလာေၾကာင္း DVB ဒါရိုက္တာအဖြဲ႕ဝင္တဦး ျဖစ္သူ ဦးေအးခ်မ္းႏိုင္က ရွင္းျပသည္။

“ဘာမွ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ မပတ္သက္တဲ့ ကိစၥ၊ ဥပမာ - ေစ်းထဲမွာဆုိပါစုိ႔။ ဆႏၵျပပြဲႀကီးကို ရိုက္ေနတာ မဟုတ္ဘူး။ သာမန္ လႈပ္ရွား သြားလာေနတဲ့ ဟာေတြ ရိုက္တာေတာင္မွ အႏၱရာယ္ ေတာ္ေတာ္ႀကီးတယ္။ ကင္မရာ ထုတ္တာနဲ႔ လာေမးတယ္၊ မင္း ဘာလုပ္တာလဲ၊ ဘယ္ကလဲ၊ ဘာအတြက္ ရိုက္တာလဲ။ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြေတြ သြားရင္လည္း အဲဒီလုိ လာေမးတာေတြ ရွိတယ္။ သူတုိ႔ဘက္က ေစာင့္ၾကည့္တာလည္း ပိုမ်ားလာတယ္” ဟု သူက ဧရာဝတီမဂၢဇင္းႏွင့္ အင္တာဗ်ဴးတြင္ ေျပာသည္။

ယခု လက္ရွိတြင္ မဂၤလာေစ်းမီးေၾကာင့္ ဆိုင္ခန္းမ်ား ေျပာင္းေရႊ႕ေနရာခ်ထားသည္ကို မည္သည့္ ပုဂၢလိက ဂ်ာနယ္မ်ားကိုမဆို သတင္းဓာတ္ပံု ရိုက္ယူခြင့္ မျပဳေတာ့ေၾကာင္း ရန္ကုန္အေျခစိုက္ သတင္းေထာက္တဦးက ဆိုသည္။

“ဂ်ာနယ္ေတြက မမွန္တဲ့သတင္းေတြ ေရးတယ္ဆိုၿပီး ဘယ္သူ႔ကိုမွ ရိုက္ခြင့္မေပးေတာ့ဘူး။ အစိုးရပိုင္ MRTV တို႔ MRTV4 တို႔ MI တို႔ကိုပဲ ရိုက္ခြင့္ေပးေတာ့တယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။

ေသာ္ညိမ္း၏ ေျပာျပခ်က္အရ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္ႏွင့္ ဆိုင္သည့္ သတင္းတပုဒ္ ဧရာဝတီ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာတြင္ တက္အၿပီး စာနယ္ဇင္းသမားမ်ားကို ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေအာင္သိန္းလင္းက ေခၚ၍ ဆူပူသည္ဟု သိရသည္။

“အဲဒီလိုက်ေတာ့လည္း မသိခ်င္ေယာင္ ေဆာင္ေနၾကရတာေပါ့။ ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္က ေနာက္တခါဆိုရင္ မလြယ္ဘူးလို႔ ဆူတာ” ဟု သူကေျပာျပသည္။

ယခုႏွစ္သႀကၤန္အၾကတ္ေန႔ ဗံုးေပါက္ကြဲသည့္ေနရာတြင္ ဗီဒီယို ကင္မရာရိုက္ကူးေနသည္ကို ေတြ႕ရေသာေၾကာင့္ လူငယ္ တဦး အဖမ္းဆီးခံခဲ့ရသည္။ သူ႔ဖခင္ျဖစ္သူကို ဖုန္းဆက္ အေၾကာင္းၾကားမိေသာေၾကာင့္ ဖခင္ျဖစ္သူကိုပါ ဖမ္းဆီးခဲ့ေၾကာင္း ၾကားသိရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ သတင္းသမားမ်ားကုိ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်သည့္ ေနရာ၌ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈ အဆိုးဆံုး ၅ ႏိုင္ငံ စာရင္းထဲတြင္ ပါ၀င္ေနေၾကာင္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ား အကာအကြယ္ေပးေရးအဖြဲ႕(CPJ)က လြန္ခဲ့သည့္ ဒီဇင္ဘာ လဆန္းပုိင္း၌ ထုတ္ျပန္ထားသည္။

သတင္းေထာက္မ်ားကုိ ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်သည့္ အဆိုးဆုံးႏိုင္ငံမ်ားသည္လည္း တရုတ္၊ အီရန္၊ က်ဴးဘား၊ အီရီထရီးယားႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ တို႔ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလမွ ၂၀၀၉ ဒီဇင္ဘာ ၁ ရက္ေန႔ထိ တႏွစ္တာ စာရင္းအရ ကမၻာတ၀န္းရွိ သတင္းေထာက္၊ သတင္း အယ္ဒီ တာ၊ ဓာတ္ပံုသတင္းေထာက္ႏွင့္ သတင္းမီဒီယာ လုပ္ငန္းလုပ္ကုိင္သူ စုစုေပါင္း ၁၃၆ ဦးတို႔သည္ ေထာင္ဒဏ္ အျပစ္ေပးခံထား ရေၾကာင္း CPJ အဖြဲ႔က ဆိုသည္။

ထိုသို႔ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ် ခံထားရသူမ်ားထဲတြင္ ၂၀၀၇ ေရႊဝါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးအတြင္း ျပည္ပမီဒီယာမ်ားသို႔ သတင္းေပးပို႔သူမ်ား၊ ၂၀၀၈ နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္း မုန္တိုင္းလြန္ကာလက သတင္းယူသူမ်ားပါဝင္သည္။

ဖမ္းဆီးခဲ့သည့္ သတင္းသမားမ်ားကို စြဲခ်က္တင္ရာတြင္ အီလက္ထရြန္နစ္ ပုဒ္မ ဟူသည့္ ပုဒ္မ တခု ပါဝင္ၿပီး ယင္းပုဒ္မမွာ ေထာင္ဒဏ္ ၁၅ ႏွစ္ က်ခံေစရမည္ဟု သတ္မွတ္ထားသည္။

၂၀၀၇ ေရႊဝါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးအၿပီး အဖမ္းအဆီး ခံရသည့္ သတင္းသမားမ်ားထဲတြင္ ဘေလာ့ဂါ ေနဘုန္းလတ္လည္း ပါဝင္သည္။ ကိုေနဘုန္းလတ္ကို ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလတြင္ ရန္ကုန္အင္းစိန္ ေထာင္တြင္းရွိ အေနာက္ပိုင္း ခ႐ိုင္ တရား႐ုံးက ဗီဒီယုိ အက္ဥပေဒ၊ အီလက္ထ႐ြန္နစ္ အက္ဥပေဒမ်ားျဖင့္ စုစုေပါင္း ျပစ္ဒဏ္ အႏွစ္၂၀ ႏွင့္ ၆ လ ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီတြင္ ရန္ကုန္တိုင္း တရား႐ုံးက ပုဒ္မ ၂ ခုအတြက္ ေထာင္ဒဏ္ ၈ ႏွစ္ႏွင့္ ၆ လ ေလွ်ာ့ခ်ေပးခဲ့သည္။

ေထာင္ဒဏ္ ၁၂ ႏွစ္ ခ်ခံထားရေသာ အသက္ ၂၉ ႏွစ္ အရြယ္ရွိ ကိုေနဘုန္းလတ္ (ေခၚ) ကိုေနမ်ိဳးေက်ာ္ကို လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေရးသားခြင့္ အတြက္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ ေသာေၾကာင့္၂၀၁၀ ေရႊကေလာင္ဆု (2010 PEN/Barbara Goldsmith Freedom to Write Award) ကို ေပးအပ္ျခင္း ခံရသည္။

ျမန္မာျပည္တြင္းမွ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ားသည္ စာေပစိစစ္ေရး လက္ေအာက္တြင္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ႀကိဳးစားကာ ျပည္သူလူထုကို သတင္း ေပးပို႔ေနၾကရသည္။ မၾကာေသးမီက မင္းသမီးထက္ထက္မိုးဦး သတင္းကို စာေပစိစစ္ေရးက ပိတ္ပင္သည့္ၾကားမွ သတင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ The Voice ဂ်ာနယ္ႏွင့္ Fast Music ဂ်ာနယ္ ၂ ေစာင္ကို တပတ္စီ ထုတ္ေဝခြင့္ပိတ္ပင္ခဲ့သည္။

စာနယ္ဇင္းလုပ္ငန္းသည္ ျမန္မာျပည္တြင္ အလြန္ အႏၱရာယ္ရိွေသာ လုပ္ငန္းတခုျဖစ္ၿပီး ကမၻာေပၚတြင္ ဆင္ဆာ အျဖတ္ဆုံး ႏုိင္ငံ တခုျဖစ္ေၾကာင္း CPJ ၏ အစီ ရင္ခံစာက ေဖာ္ျပေသာ္လည္း VJ ဇက္ က အမ်ိဳးသားေရး စိတ္ဓာတ္တခုတည္း ေၾကာင့္သာ ယခုကဲ့သို႔ အႏၱရာယ္ၾကားမွ စြန္႔စား၍ သတင္းရယူသည့္ အလုပ္ကို လုပ္ေနျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

“ျပည္သူလူထုကို၊ ႏုိင္ငံတကာကို သိေစခ်င္တယ္ ဆိုတဲ့ စိတ္ဓာတ္ တခုတည္းပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံက သူမ်ားႏိုင္ငံေတြထက္ အစစ အရာရာ ေနာက္က်က်န္ခဲ့တယ္။ အာဏာရွင္ စနစ္ကို ျပဳတ္က်ေစခ်င္တယ္။ အစိုးရကို ပုဂၢိဳလ္ေရးအရ မုန္းတီးတာမ်ိဳး မရွိေပမယ့္ လုပ္ရပ္ကို မႀကိဳက္တဲ့အတြက္ မႀကိဳက္ေၾကာင္းကို ေဖာ္ျပခ်င္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ပဲ ဒီအလုပ္ကို လုပ္ျဖစ္တာပါ” ဟု သူက ဆိုသည္။
http://www.irrawaddy.org/bur/

ျမန္မာနိုင္ငံေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ားကြန္ဂယက္စာေစာင္(ေမလ)

SYCB Monthly Bulletin for May (Vol-4, Issue-40)

စစ္ေတြ၌ ေျပးလမ္းေခ်ာ္ခဲ့သည့္ ေလယာဥ္Cafe Flight ျဖစ္..

စစ္ေတြ၌ ေျပးလမ္းေခ်ာ္ခဲ့သည့္ ေလယာဥ္ ေနျပည္ေတာ္ ဟိုတယ္ဇုန္ Sky Blue ၌ Cafe Flight အျဖစ္ ျမင္ေတြ႔ ရမည္

ခိုင္မင္း(ေနျပည္ေတာ္)

May 26th, 2010

(၂၀၀၉) ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ (၆) ရက္ေန႔က စစ္ေတြၿမဳိ႕ ေလယဥ္ကြင္း၌ ေျပးလမ္းေခ်ာ္ခဲ့သည့္ ျမန္မာ့ ေလေၾကာင္းပုိင္ ေလယဥ္ (XY-ADW) အား ေတြ႔ျမင္ရစဥ္

စစ္ေတြ ေလယာဥ္ကြင္းတြင္ လမ္းေခ်ာ္ ခဲ့သျဖင့္ ခရီးစဥ္ ပ်ံသန္းျခင္းအား ရပ္ဆုိင္း လုိက္ရသည့္ အဆိုပါ ေလယာဥ္အား ယခုအခါ ေနျပည္ေတာ္ ဟုိတယ္ဇုန္တြင္ အသစ္ထပ္မံ တည္ေဆာက္ လ်က္ရိွ သည့္ (Sky Blue) ဟုိတယ္၌ မူလပံု စံအတုိင္း ပံုစံမပ်က္ ထားရိွေၾကာင္း ႏွင့္ အဆိုပါ ေလယာဥ္ အတြင္း၌ (Cafe Flight) အျဖစ္ ျမင္ေတြ႕ရ ေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း မန္းျပည္တံခြန္ ကုမၸဏီမွ ပ႐ိုဂ်က္ ဒါ႐ိုက္တာ ဦး မုိးေဇာ္ေအာင္က ျမန္မာပို႔စ္ ဂ်ာနယ္သို႔ ရွင္းျပ သည္။

ေနျပည္ေတာ္ ဟိုတယ္ဇုန္၌ မန္းျပည္တံခြန္ ကုမၸဏီက အသစ္ ထပ္မံ တည္ေဆာက္လ်က္ ရိွသည့္ Sky Blue ဟိုတယ္သည္ ေလးထပ္ အေဆာက္အအံု ျဖစ္ၿပီး ေျမအက်ယ္ အ၀န္း ၁၅ဧက ေပၚ၌ တည္ ေဆာက္ထား၍ အိပ္ခန္း (၇၂) ခန္း၊ လူဦးေရ (၇၀) ဆံ့ အစည္းအေ၀း ခန္းမတစ္ခု၊ စားေသာက္ခန္းမ ႏွစ္ခု၊ ႏွစ္ခန္းတဲြ Villa (၁၀) လံုး၊ ေရကူးကန္ ႏွင့္ ကစားကြင္းမ်ား ပါရွိမည္ ျဖစ္ သည္။

စစ္ေတြ ေလယာဥ္ကြင္း၌ ေျပးလမ္း ေခ်ာ္ခဲ့သျဖင့္ ေလယာဥ္ ပ်ံသန္းမႈ ရပ္ဆုိင္း လုိက္ရသည့္ အဆိုပါ ေလယာဥ္အား ေနျပည္ေတာ္ ဟိုတယ္ဇုန္သို႔ ေရာက္ရိွ လာပံုႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမးျမန္းခဲ့ရာ “ဒီေလယာဥ္ ကို ေလလံတင္တုန္းက ေစ်းႏႈန္းက သိပ္ၿပီး မရိွပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ စစ္ေတြ က ေဒသခံေတြနဲ႔ တျခား သူေတြပါ ဒီေလယာဥ္ကို စိတ္၀င္စား လာၾကၿပီး အၿပိဳင္အဆိုင္ ေစ်းေပးၾကရင္းက ေနာက္ဆံုးေတာ့ က်ပ္ သိန္း (၁၄၀) နဲ႔ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ေလလံ ရခဲ့တာပါ။ ဒီေလယာဥ္ကို ရေတာ့ ေနျပည္ေတာ္အထိ ဘယ္လို သယ္ရင္ ေကာင္းမလဲ ဆုိၿပီး ၀ိုင္းၿပီး စဥ္းစားတဲ့ အခါ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ကုမၸဏီမွာ ရိွေနတဲ့ အင္ဂ်င္နီယာေတြက အပိုင္း လုိက္ျဖဳတ္ၿပီး ကားနဲ႔ သယ္ဖို႔ အႀကံ ျပဳၾကတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ေလယာဥ္ကို ကိုးပိုင္းပိုင္းၿပီး ကားကိုးစီးနဲ႔ ကုန္းလမ္းအတုိင္း သယ္ယူ ခဲ့ပါတယ္”ဟု ထပ္မံ ရွင္းျပသည္။

ေနျပည္ေတာ္ ဟိုတယ္ဇုန္ရိွ (Sky Blue) ဟိုတယ္၌ (Cafe Flight) အျဖစ္ ျမင္ေတြ႕ ရေတာ့မည့္ အဆုိပါ ေလယာဥ္ အတြင္း၌ ေလးေယာက္ ၀ိုင္းဖြဲ႕ စားေသာက္ ႏုိင္မည့္ စားပြဲ၀ိုင္း (၁၀) လံုး ႏွင့္ အတူ သီးသန္႔ ခန္းမ်ား ပါရွိ မည္ ျဖစ္ၿပီး အဆိုပါ ေလယာဥ္၏ ေဘးတစ္ဖက္ တစ္ခ်က္၌ ပံုစံတူ အာရ္စီ ကြန္ကရစ္ ေလယာဥ္ ႏွစ္စီးကိုပါ တည္ေဆာက္လ်က္ ရိွၿပီး ၿပီးစီး သြားပါက အဆုိပါ ေလယာဥ္မ်ား အတြင္း၌ ဥေရာပ၊ တ႐ုတ္ႏွင့္ ထုိင္း အစားအစာမ်ား၊ ျမန္မာ့႐ိုးရာ အစားအစာမ်ားကို ရရိွႏုိင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ (Sky Blue) ဟုိတယ္အား (၂၀၁၁) ခုႏွစ္၊ ဇြန္အတြင္း အၿပီးသတ္တည္ ေဆာက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ အဆိုပါ ေလယာဥ္ကို စစ္ေတြ ေလဆိပ္ မွ ေနျပည္ေတာ္သို႔ သယ္ယူ ရာ၌ အပိုင္းလုိက္ ျဖဳတ္ယူခ်ိန္ (၂၀) ရက္ ခန္႔ ၾကာခဲ့ၿပီး ေနျပည္ေတာ္ ၌ ျပန္ လည္ တပ္ဆင္ခ်ိန္ ႏွစ္လခန္႔ ၾကာျမင့္ ၍ သယ္ယူ စရိတ္မွာ ေလလံရခဲ့သည့္ စရိတ္ ထက္ပင္ ပို၍ မ်ားျပား ေၾကာင္း သိရသည္။

(၂၆-၀၅-၂၀၀၁၀) ေန႔ထုတ္ ျမန္မာပုိ႔စ္ ဂ်ာနယ္ မွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။

http://arakanreview.net

The Prisoner of the State

Folks,
Do you hear gun fires at Tiananmen Square ?
It was mid-night of Jun 3,1989 !
Chinese Premier is now in Burma. What for ?
regional domination game ? no problems with Burmese dictator ?
but they called it is a PEACEFUL RISING.
Here, the prisoner of the State : the Secret Journal of Premier Zhao Ziyang.
Please see the attached file.

regards, Aung Moe Win
The

ဂ်င္ဝက္ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ ႏ်ဴကလီးယား ဆက္ႏြယ္မႈရွိသည္ဟူေသာ စြပ္စြဲခ်က္ျဖင့္ ျမန္မာခရီးစဥ္ဖ်က္သိမ္း

ဇြန္ ၃၊ ၾကာသာပေတး ၊ ၂၀၁၀။

အေမရိကန္ ဆီနိတ္တာႏွင့္ အာရွႏွင့္ ပဆိဖိတ္ေရးရာဆိုင္ရာ ဥကၠဌ ဂ်င္ဝက္က သူ၏ေတာင္ကိုရီးယား ခရီးစဥ္ အၿပီးတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံမ်ားသို႔ သြားေရာက္ရန္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာခရီးစဥ္ကို ဖ်က္သိမ္း၍ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔သာ သြားေရာက္ေတာ့မည္ဟု ယေန႔ ေန႔စြဲျဖင့္ ေၾကျငာခ်က္ တေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ ပါသည္။
သူ၏ထုတ္ျပန္ေၾကျငာခ်က္တြင္ အသစ္ေတြ႕ရွိရေသာ အစီရင္ခံစာတရပ္အရ ျမန္မာစစ္ အစိုးရသည္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္မ်ားဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပူးတြဲေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကို ေတြ႕ရွိ ရသျဖင့္ ခရီးစဥ္ကို ဖ်က္သိမ္းခဲ့ရသည္ဟု ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါသည္။
မစၥတာ ဂ်င္ဝက္က သူ၏ခရီးစဥ္ကို ဖ်က္သိမ္းခဲ့ရျခင္းႏွင့္ ပါတ္သက္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အေမရိကန္ ဒုတိယ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး မစၥတာ ကတ္ကင္းဘဲလ္ကို ျမန္မာစစ္အုပ္မွ ဂတိကဝတ္ ျပဳခဲ့ေသာ္လည္း ကုလသမၼဂၢ၏ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ အမွတ္ ၁၈၇၄ ကို ေဖါက္ဖ်က္ေနသည္ဟု ယံုၾကည္ရေသာေၾကာင့္ ဖ်က္သိမ္းခဲ့ရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။
Jemweb Sattement
http://saffrontoward.blogspot.com

ပီတာညႊန္႔ေမာင္နွင့္ဖိုးလျပည့္

ဒုဗိုလ္ခ်ဴပ္ႀကီး ျမတ္ဟိန္းရဲ႔ ေယာက္ဖ ဟာမိုနီဆားဗစ္ဆက္ကုမၸဏီရဲ႕Managing Director ဦးပီတာညႊန္႔ေမာင္ရဲ႕ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသို႔ လူပို႔ပြဲစား လုပ္ေနျခင္းအေၾကာင္း

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသို႔ လူပို႔ပြဲစားလုပ္ေနတဲ့ ဒုဗိုလ္ခ်ဴပ္ႀကီး ျမတ္ဟိန္းရဲ႕ ေယာက္ဖ ဟာမိုနီဆားဗစ္ဆက္ ကုမၸဏီရဲ႕Managing Director ဦးပီတာညႊန္႔ေမာင္ရဲ႕ အေၾကာင္းကို တာဝန္သိသူ တစ္ဦးမွ ေရးသားေပးပို႔လာပါတယ္... ယခုလက္ရွိ ဂ်ပန္မွာ Trainees Visa ေခၚ အလုပ္သင္ Visa နဲ႔ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္မယ့္ သူမ်ားအား... အလုပ္မွ စြန္႔ခြာထြက္ေျပးမည္႔သူမ်ား၊ ဒုကၡသည္ (Refugee) အျဖစ္ ခံယူျခင္းမျပဳရန္ ခံဝန္ကတိ ေပးခ်က္မ်ား ေရးထိုးခိုင္းပါတယ္။

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာ အလုပ္သင္ ဗီဇာျဖင့္ လာေရာက္လုပ္ကိုင္ လိုသူမ်ားဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အလုပ္ရွာေပးတဲ့ ပြဲစားကုမၸဏီမ်ားအား တစ္ဦးလွ်င္ အနည္းဆံုး ပြဲခ ေဒၚလာ ၇၀၀၀ ေထာင္မွ ၁ေသာင္းၾကား ေပးၾကရပါတယ္။ ရရွိတဲ့ လစာကေတာ့ ဂ်ပန္မွာ ပံုမွန္အလုပ္လုပ္ခရဲ႕ သံုးပံုတစ္ပံုခန္႔သာ ရရွိပါတယ္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲ႕ ေဝးလံတဲ့ နယ္ျမိဳ႕ေတြ မွာသာ အလုပ္ရရွိျပီး ဘာသာစကားအခက္အခဲ၊ ေနထိုင္မႈ အခက္အခဲ ၊အလုပ္ပင္ပန္းမႈ .. စားေရးေသာက္ေရး အခက္အခဲမ်ား ရင္ဆိုင္ၾကံဳေတြ႕ရပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕အလုပ္ရွင္မ်ားဟာ ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္မ်ား သိမ္းယူထားျခင္း.. ဖုန္းအဆက္အသြယ္ ေပးမလုပ္ျခင္း၊ သတ္မွတ္ခ်ိန္ထက္ အလုပ္ပိုခိုင္းျခင္းမ်ား ၾကံဳ႕ေတြ႕ရပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပြဲစားကုမၸဏီမ်ားရဲ႕ အယံုသြင္း ေျပာဆိုခ်က္မ်ားနဲ႔ တစ္ျခားဆီျဖစ္ေၾကာင္း ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသို႔ အလုပ္သင္ ဗီဇာျဖင့္ေရာက္ရွိလာျပီး.. စိုက္ပ်ိဳးေရးကုမၸဏီမွာ အလုပ္လုပ္ခဲ့ျပီး ယခုအခါတိုက်ိဳျမိဳ႕သို႔ ေရာက္ရွိေနတဲ့ ကိုမ်ိဳးမွ ယခုလို ေျပာဆိုပါတယ္။ ရန္ကုန္က ပြဲစားကုမၸဏီေတြ ေျပာဆိုခ်က္နဲ႔ တကယ့္လက္ေတြ႔မွာ တစ္ျခားစီပါပဲ... ရန္ကုန္မွာတုန္းက ပြဲစားကုမၸဏီက ဂ်ပန္ဥပေဒ ၈နာရီကေန ၄နာရီ အထိလုပ္ရမယ္။ အိုဗာတိုင္ေၾကး ေပးမယ္။ လစာတစ္ဝက္ကို ထုတ္ေပးမယ္.. က်န္တာကိုထုတ္ေပးမယ္.. ဆိုတာေတြ တစ္ခုမွ မဟုတ္ဘူး.. ထြက္ေျပးမွာ စိုးလို႔ ပတ္စ္ပို႔သိမ္းထားတယ္။ ပါလဲတဲ့ ေဒၚလာေတြလည္း ေပးမလဲဘူး.. ေဆးလိပ္ေသာက္ဖို႔ေတာင္ မရွိဘူး.. ပထမတစ္ေခါက္ ၁ႏွစ္သံုးလစာလည္း အကုန္မရဘူး..။ ၂လစာပဲေပးတယ္.. မနက္ ၂နာရီကေန ညေန(၇)နာရီ အထိ သစ္သီးေတြ ခူးရတယ္.. မီးစက္ေမာင္းျပီး အျပင္မွာလုပ္ခိုင္းပါတယ္။ ပင္ပန္းတာကေတာ့ မေျပာပါနဲ႔ေတာ့..

ရန္ကုန္က ပြဲစားကုမၸဏီေတြ လိမ္တာကို ဒီေရာက္မွ သိရတာ။ ဂ်ပန္ မာန္ေနဂ်ာက ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ေျပာတာက သူတို႔ေခၚတာ Trainees အလုပ္သင္..... Work Permit မဟုတ္ဘူး... မင္းတို႔ကို ငါတို႔နည္းပညာကို ေခၚေပးတာ ပိုက္ဆံ မေပးလည္းရတယ္။ ဆိုျပီး မိုက္မိုက္ရုိင္းရုိင္းေျပာဆိုပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း အခု စာခ်ဳပ္ျပည္႔လို႔ ျပန္ရမယ့္ အခ်ိန္မွာ လက္ထဲမွာ ေငြတစ္ျပားမွ မရွိ... ကုန္ခဲ့တဲ့ အရင္းကလည္း မေၾကေသးတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ သူတို႔ေလဆိပ္ကို ျပန္ပို႔တဲ့ အခ်ိန္မွာ ျပန္ထြက္ေျပးလာရတာပါ။ ဗမာျပည္က ပြဲစားေတြရဲ႕ စကားကို ခ်င့္ယံုေစခ်င္ပါတယ္။ ရန္ကုန္က ပြဲစားကုမၸဏီေတြက ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆီက ေငြလည္းရတယ္ .. ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက ကုမၸဏီက လူတစ္ေယာက္ တစ္လ ဘယ္ေလာက္ဆိုျပီး ထပ္ဆင့္ရပါတယ္။ ကုန္က်တာနဲ႔ ရတာနဲ႔ အရင္းလံုးဝ မေၾကႏိုင္ဘူးဆိုတာ.. ျမန္မာျပည္က အခုလာဖို႔လုပ္ေနတဲ့ သူေတြ သိေစခ်င္ပါတယ္.. ပြဲစားေတြ စကားခ်င့္ယံုၾကပါ.. တျခား အလုပ္သင္ဗီဇာနဲ႔ ေရာက္ရွိေနသူေတြကိုလည္း ေမးျမန္းႏိုင္ပါတယ္..ဟု သူ႔အေတြ႔အၾကံဳ ကိုေျပာျပသြားပါတယ္။

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာ.. Trainees Visa နဲ႔ ေရာက္ရွိလာသူေတြထဲမွာ တရုတ္၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ထိုင္း စတဲ့ အာရွႏိုင္ငံမ်ားမွ အမ်ားဆံုးျဖစ္ျပီး နည္းပါတဲ့ လုပ္ခလစာနဲ႔ ခိုင္းေစျခင္းခံရပါတယ္။ လုပ္အားခ ျပႆနာမ်ား ၾကံဳေတြ႔ၾကရျပီး မၾကာခဏဆိုသလို ဂ်ပန္၊ သတင္းစာ မီဒီယာမ်ားမွွ အဆိုပါ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သတ္ျပီး ေဖာ္ျပေရးသားၾကပါတယ္။

ယခုကဲသို႔ နအဖ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမ်ားႏွင့္ နီးစပ္သူတစ္ဦးမွ ကုမၸဏီ ဗန္းျပျပီး မတရား ေငြညစ္ ပြဲစားလုပ္ေနျခင္း အၾကာင္း ေပးပို႔လာတဲ့ ကိုရဲႏွင့္ ေျဖၾကားေပးတဲ့ ကိုမ်ိဳးအား ေက်းဇူးတင္ပါသည္။