၂၀၂၃ တွင် ကြီးမားသော အလှည့် အပြောင်းကြီး ဖြစ်လာမည်ဟု ယာယီ သမ္မတကြီး မှ ပြော

အမျိုးသား ညီညွတ်ရေး အစိုးရ ယာယီ သမ္မတကြီး ဒူးဝါး လရှီးလ မှ သူ၏ ၂၀၂၃ ခုနှစ် နှစ်သစ်ကူး မိန့်ခွန်းတွင် ၂၀၂၃ သည် စစ်အာဏာရှင်များ အား ဆန့်ကျင်တွန်းလှန်နေသည့် တော် လှန်ရေး တွင် ကြီးမားသော အလှည့် အပြောင်းကြီး ထွက်ပေါ်လာဖို့ ရှိနေသည်ဟု ထည့်သွင်းပြောဆိုသွားခဲ့သည်။

စစ်အာဏာသိမ်း အဖွဲ့သည် ပြည်သူများ နှင့် တော်လှန်ရေး တပ်ဖွဲ့များ အားအင် ဆုတ်ယုတ်လာမည့် အချိန်ကို စောင့်နေကြ၍ မိမိတို့ဖက်မှ ဆက်လက်ပြီး တော်လှန်ရေး ကို အရှိန်မြှင့်တင်သွားဖို့ လိုအပ်ကြောင်း ဆိုသည်။

တော်လှန်ရေးကြီး အောင်မြင်ဖို့ အဓိက သော့ချက်သည် တော်လှန်ရေး တပ်ဖွဲ့များ နှင့် ပြည်သူများ စည်းလုံး ညီညွတ်မှု ရှိနေရေးပင် ဖြစ်သည်ဟုလည်း ဆိုသည်။

သမ္မတကြီး ၏ ပြောဆိုသွားသကဲ့သို့ပင် ကချင် လွတ်မြောက်‌ရေး အဖွဲ့ ဥက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အင်ဘန်းလ မှ မိမိတို့မှ စစ်အာဏာရှင် စနစ်ကို အမြစ်ပြတ် အောင် တွန်းလှန်သွားမည်ဟု သူ၏ နှစ်သစ်ကူး မိန့်ခွန်းတွင် ကတိပေးသွားခဲ့သည်။

ပြည်သူတရပ်လုံး နှင့် တိုင်းရင်းသား တော်လှန်ရေး တပ်ဖွဲ့များ အားလုံး ပြတ်ပြတ်သားသား ခုခံတွန်းလှန် သွားမည် ဆိုလျှင် ဘယ်လို စစ်အာဏာရှင်မှ ခံနိုင်မည် မဟုတ်၊ ကျဆုံးရမည်သာ ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။

မြောက်ပိုင်း ညီနောင်များ အဖွဲ့ကလည်း မိမိတို့ တိုင်းရင်းသားများ အားလုံး အိုးအိမ်မဲ့ ဖြစ်ကာ အကြောက်တရား ဖြင့် နေထိုင်နေကြရပြီ ဖြစ်သည့် အတွက် တော်လှန်ရေး တပ်ဖွဲ့များ နှင့် ပူးပေါင်းပြီး တိုက်ပွဲဝင်သွားမည်ဟု ပူးတွဲ ကျေညာချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့ကြပြန်သည်။

ကရင် အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် တပ်မဟာ ၅ မှ အစိုးရ ဝန်ထမ်းများ အားလုံး ဖာပွန်ခရိုင် အတွင်း မှ ဇန်နဝါရီ ၁၀ ရက် နောက်ဆုံးထားပြီး ထွက်ခွာကြရန် အပြီးသတ် သတိပေးချက်ကို ထုတ်ပြန် လာခဲ့သည်။

NUG ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီး ဦးရည်မွန်မှ အကြမ်းဖက် စစ်တပ်အား ထိုးစစ်ဆင်ရန် မဟာဗျူဟာ ကို အသင့် ရေးဆွဲထားပြီး ဖြစ်၍ မိမိတို့မှ တော်လှန်ရေး တပ်ဖွဲ့များကို လက်နက်များ တိုးမြှင့် တပ်ဆင်ပေးသွားမည်ဟု သူ၏ နှစ်သစ်ကူး မိန့်ခွန်းတွင် ပြောဆိုသွားခဲ့သည်။

အခြား ထင်ရှားသော အရပ်ဖက် အဖွဲ့အစည်း ၂၂ ဖွဲ့မှလည်း စစ်အာဏာရှင် အမြစ်ဖြတ်ရေး နှင့် တော်လှန်ရေး အောင်မြင်ရန် ညီညီညွတ်ညွတ် ဖြင့် မနားမနေ လက်တွဲ ဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု ကတိပြု ကျေညာချက်များ အသီးသီး ထုတ်ပြန်ခဲ့ကြသည်။

မြန်မာ နိုင်ငံ ဆိုင်ရာ အမေရိကန် သံအမတ်‌ဟောင်း စကော့ မာစီယယ် နှင့် ဧရာဝတီ တွေ့ဆုံ မေးမြန်းချက် များကို ဆက်လက် ကောက်နှုတ်တင်ပြသွားပါမည်။

Burma Act သည် ကွန်ဂရက်မှ မြန်မာ ပြည်သူများ နှင့် ဘိုင်ဒင် အစိုးရအား သူတို့ အနေဖြင့် ပို၍ ပြတ်သားစွာ ဆောင်ရွက် သွားစေချင်ကြောင်း အသိပေးလိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ထို့အတွက် ဘိုင်ဒင် အစိုးရ ၏ လက်ရှိ သွားနေ သည့် လမ်းကြောင်း သည် ပို၍ မြန်ဆန်သွက်လက်လာဖွယ် ရှိသည်။ ရံပုံ‌ငွေ ထောက်ပံ့သွားဖို့ ရှိနေသော်လည်း မည်ရွေ့မည်မျှ နှင့် မည်သို့ ခွဲဝေ သုံးစွဲရမည် ကိုတော့ အတိအကျ ဖေါ်ပြထားခြင်း မရှိ။

စစ်တပ်နှင့် မပတ်သက်သည့် ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး ကဏ္ဍများ သေချာပေါက် ပါဝင်မည် ဖြစ်ပြီး NUG နှင့် EAO များ ကိုလည်း အထောက်အပံ့များ ပေးသွားဖို့ ရှိနေသည်။ သို့သော် အမေရိကန် ၏ အထောက်အပံ့ ရနေသည့် မည်သည့် အဖွဲ့အစည်း မဆို မည်သို့မည်ပုံ သုံးစွဲသည်ကိုတော့ အတိအကျ စာရင်း ပြန်ပြဖို့ လိုနေသည်။

တရုတ်

တရုတ်သည် မြန်မာ နှင့် ပတ်သက်၍ လက်တွေ့ကျသည့် မူဝါဒမျိုး ကျင့်သုံးနေကြောင်း၊ စစ်အာဏာရှင်များ ပြုတ်ကျသွားလည်း မည်သို့မျှ နေမည် မဟုတ်သည့် အပြင် နောက်တက်လာမည့် အစိုးရ အဖွဲ့ နှင့်လည်း ယခုလို ပင် လက်တွဲလုပ်သွားမည်သာ ဖြစ်သည်။

လက်ရှိ စစ်အာဏာသိမ်း အဖွဲ့သည် ရေရှည် ခံမည် မဟုတ်ဆိုသည်ကို တရုတ်တို့ ကောင်းစွာ သိရှိထားပြီးဖြစ် ကြောင်း၊ တော်လှန်ရေး အင်အားစုများကို နိုင်အောင် ကိုင်တွယ်နိုင်ခဲ့သည် ဆိုစေဦး ၎င်းတို့အပေါ် အယုံအကြည် မရှိ၊ ရွံရှာ မုန်းတီးနေသည့် လူထု ကြောင့် နိုင်ငံ‌ရေး အရ မည်သို့မျှ တည်ငြိမ်အောင် အုပ်ချုပ်သွားနိုင်မည် မဟုတ် ဆိုသည်ကိုလည်း တွက်ဆထားပြီး ဖြစ်ကြောင်း

ထို့အတွက် NUG နှင့် EAO များ အနေနှင့် တရုတ်တို့ နှင့် ဆက်ဆံဖြစ်သည့် အခါတိုင်း မိမိတို့ အနေဖြင့် တရုတ်ကို ရန်လိုသည့် သဘောထား မရှိကြောင်း နားလည်အောင် လုပ်ဖို့ လိုအပ်နေသည်။

မြန်မာ အရေးအား အမေရိကန်သည် ယခုထက်ပို၍ ထဲထဲဝင်ဝင် ပတ်သက်မည် ဆိုလျှင် တရုတ်သည် ၎င်းတို့ အတွက် ပြဿနာ အဖြစ် ယူဆကာ စစ်တပ်အား ပို၍ ထောက်ခံလာဖွယ် ရှိ၍ အမေရိကန်-တရုတ် ပြဿာနာ ကြီး အဖြစ် ကူးပြောင်းသွားမည့် အရေး စိုးရိမ်ပြီး သတိကြီးစွာ ထားနေသည်။

ရုရှား

ပူတင်သည် မြန်မာ၊ တရုတ် နှင့် ပတ်သက်၍ စိတ်ဝင်တစား မရှိကြောင်း၊ အကျိုးရှိမည် ဆိုက နှောက်ယှက်လို့ ရသမျှ နှောက်ယှက်နေခြင်း ဖြစ်သည်။ မြန်မာ နှင့် ပတ်သက်၍ လက်နက်များ ရောင်းနေရသဖြင့် အကျိုးအမြတ် ရှိနေသည်။ ဒီထက် ပို၍ ‌ရေရှည် ဦးတည်စေမည့် နက်ရှိုင်းသည့် သံယောဇဉ် မျိုး မရှိ။ အခွင့်အရေး ရရာ ရကြောင်း နေရာတနေရာ အဖြစ်သာ သဘောထား၊ ရုရှားတွင်လည်း သူတို့ ပြဿနာ နှင့် သူတို့ ဖြစ်နေ၍ လက်ရှိ ရနေသည့် အခွင့်အရေးထက် ပိုပြီး စိတ်ဝင်စားမည် မဟုတ်။

ထိုင်း

ထိုင်းသည် အရေးပါဆုံး ဖြစ်နေသည်။ ထိုင်း အနေဖြင့် လက်ရှိ စစ်အာဏာသိမ်း အဖွဲ့သည် မြန်မာ နိုင်ငံ တည် ငြိမ်ရေး အတွက် ရှေ့ဆက် ကောင်းလာအောင် လုပ်နိုင်မည့် သူများ မဟုတ်ဆိုသည်ကို သိထားရမည်။ လက်ရှိ စစ်တပ်နှင့် ဆက်ဆံရေး ကမောက်ကမ ဖြစ်သွားမည်ကိုတော့ လိုလားဟန် မရှိ။ အမေရိကန် အရာရှိကြီးများ ကလည်း ထိုင်းဖက်မှ အကူအညီရရန် အမြဲလို ပြောဆိုနေကြောင်း၊ အကူအညီများ မြန်မာထဲ သို့ ပိုရောက်လေ ၎င်းတို့ဖက်သို့ ဒုက္ခသည်များ အဖြစ် ဝင်ရောက်လာသူ နည်းလာလေပင် ဖြစ်မည်။

လက်ရှိ အာဏာသိမ်း အဖွဲ့ တည်မြဲနေသမျှ တိုင်းပြည်အတွက် မျှော်လင့်ချက်မရှိ၊ NUG, EAO, နှင့် တော်လှန်ရေး အဖွဲ့များ အပေါ် ဝေဖန်မှု များ ရှိနေသော်လည်း ထိုအဖွဲ့အစည်းများကသာ မျှော်လင့်ချက်များ နှင့် အစစ်အမှန် တိုးတက်မှုများ ဆောင်ကျဉ်းပေးနိုင်မည် ဖြစ်သည်။

စစ်အာဏာသိမ်း အဖွဲ့နှင့် ၎င်းတို့ မဟာမိတ် ပြုနေသည့် အဖွဲ့များလည်း တဖြေးဖြေး နှင့် အင်အားချည့်နဲ့ လိုက်လာနေသော်လည်း ဘာတွေ ဆက်ဖြစ်လာမည်ကို အတိအကျ ပြောဖို့ ခက်နေကြောင်း အစရှိသဖြင့် ပြောဆိုသွားခဲ့သည်။

လောလောဆယ်တွင် တခါက အမည်းရောင် မှန်လုံ နိုင်းတူးနိုင်း ကားကြီးများ ဖြင့် ခေါင်းတမော့မော့ လည် တကြော့ကြော့ဖြင့် သွားလာနေကြသော မိသားစုများသည် ထိုအချိန်က ၎င်းတို့ သွားရာ ဒေသများတွင် ကြုံကြိုက်ပါက လုံခြုံရေး တာဝန်ယူပေးနေရရှာပြီး သူတို့အား ခေါင်းပင် မော်မကြည့်ဝံ့သည့် စစ်ဗိုလ်လေး အား ယခုအခါ တန်းစီ၍ အလုအယက် ဂါဝရ ပြုနေကြပြီ ဖြစ်သည်။

ပြည်သူတို့၏ ခုခံတွန်းလှန်စစ် မုချအောင်ရမည်!!!

Photo Credit - IRRAWADDY