ရန်ကုန်မြို့ရဲ့ မြို့နယ်အမည်တွေ ဘယ်လိုဖြစ်လာသလဲ

ဟိုးတုန်းကတော့ ရန်ကုန်ဟာ 

ရွှေတိဂုံဘုရားကို ဗဟိုပြုထားတဲ့ 

ငါးဖမ်းရွာလေးတစ်ရွာသာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အေဒီ ၆ ရာစုက စလို့ မွန်လူမျိုးများက 

ဒဂုံ အဖြစ်ပြောင်းလဲ တည်ထောင်ခဲ့ကြပါတယ်။ 

ဒဂုံ ဆိုသည်မှာ ဒဂုင်လွုင် ဟူသော 

ရွှေတိဂုံစေတီတော်ကြီး၏ ဘွဲ့အမည်မှ 

ဆင်းသက်လာခဲ့ကြောင်း သိရပါတယ်။ 

မွန်ဝေါဟာရအရ ကုန်းမြင့်ပေါ်က စေတီ လို့ 

အဓိပ္ပါယ်ရပါတယ်။

၁၇၅၅ ခုနှစ်မှာ အလောင်းဘုရားဟာ 

ဒဂုံကို အောင်နိုင်ပြီး ရန်ကုန် ဟူ၍ 

စတင်ပြောင်းလဲခဲ့ပါတယ်။ 

အဲဒီနောက် ကုန်းဘောင်ခေတ် ၊ 

ကိုလိုနီခေတ်များကို ကျော်ဖြတ်ခဲ့ပြီး 

ယနေ့အချိန်မှာတော့ ရန်ကုန်ဟာ 

မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အစည်ကားဆုံး နဲ့ 

အဓိကအကျဆုံး မြို့အဖြစ်ရပ်တည်နေပါတယ်။ 

ရန်ကုန်မြို့ဟာ ကမာရွတ်၊ တာမွေ ၊ 

စမ်းချောင်း စတဲ့ မြို့နယ်ခွဲပေါင်းများစွာနဲ့ 

ဖွဲ့စည်းထားတဲ့မြို့တစ်မြို့ဖြစ်ပါတယ်။ 

ထိုမြို့တွေရဲ့အမည် ဟာ ဘယ်ကနေ 

ဖြစ်ပေါ်လာပါသလဲ။ အများစုကတော့ မွန်နာမည် 

အခေါ်အဝေါ်ကနေ ဆင်းသက်လာခဲ့ပါတယ်။ 

မသိသေးသူများ သိစေဖို့ ဗဟုသုတအဖြစ် 

မျှဝေလိုက်ပါတယ်။

ကမာရွတ် - 

မွန်ဘာသာ ဖြစ်ပြီး ကမာဆိုတာ ရေကန် ၊ 

ရွတ် ဆိုတာ ရတနာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ရတနာကန် ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်ရပါတယ်

အင်းလျားကန်ကို ရှေးတုန်းက ခေါ်တဲ့နာမည်ပေါ့။

ကျောက်တံတား - 

ကုန်းဘောင်ခေတ်ဦးတုန်းက 

ဆူးလေတစ်ဝိုက်ဟာရေပတ်လည်ဝိုင်းနေတဲ့ 

နေရာပါ။ အဲဒီအနီးအနားမှာ ဘုရားဘက်ကို 

ကူးသွားနိုင်တဲ့ ကျောက်တံတားကြီးတစ်ခု 

ရှိခဲ့ဖူးရာကနေ ဒီနာမည် ဖြစ်လာပါသတဲ့။

ကြည့်မြင်တိုင် -

မွန်ဘာသာအမည် ကမနျဋျုငျက 

ဆင်းသက်လာတာပါ။ မြို့ရိုးရှိတဲ့ မြို့လို့ 

အဓိပ္ပါယ်ရပါတယ်

ကံဘဲ့ - 

မွန်ဘာသာအမည် ခပင်း(ခပေင်) ကို 

မြန်မာဘာသာနဲ့ ခေါ်ရာ ကနေ ကန်ဘဲ့ ဆိုပြီး

ဖြစ်လာတာပါ။ အဓိပ္ပါယ်က သစ်ပင် ဖြစ်ပါတယ်။

ကုက္ကိုင်း - 

မွန်ဘာသာ ကော့ကောင်း က ဆင်းသက်

လာတာ ဖြစ်ပါ တယ်။ ကော့ဆိုတာ ကုန်း၊ 

ကောင်းဆိုတာက မရွေးပင်ကိုခေါ်တာမို့ 

အစကတော့ မရွေးပင်ကုန်းလို့ ခေါ်တဲ့နေရာပါ။

စမ်းချောင်း - 

စတင်တည်ထောင်စအချိန်မှာ တောင်ကုန်းဖြစ်ခဲ့ပြီး အဲဒီတောင်ကုန်းတွေကြားမှာ စမ်းချောင်းကလေးတစ်ခု စီးဆင်းနေ ပါသတဲ့။ အဲဒီစမ်းချောင်းကို အစွဲပြုပြီး ခေါ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။

ဆင်မလိုက် - 

ရှေးအခါက နွံထူတဲ့အရပ်ဖြစ်တာကြောင့် 

ဆင်တွေဟာ အဲဒီနေရာရောက်ရင် 

ဆက်မသွား ၊ ဆက်မလိုက်တော့ပဲ 

ရပ်တန့် သွားတတ်ရာကနေ ဆင်မလိုက် ဆိုပြီး 

ဖြစ်လာပါသတဲ့။

တာမွေ - 

မွန်အမည် တာမွေ ကနေ တိုက်ရိုက်

ဆင်းသက်လာပါတယ်။ ထန်းပင်တစ်ပင် ဆိုတဲ့

အဓိပ္ပါယ်ရပါတယ်။

ပုဇွန်တောင် - 

မွန်ဘာသာ ပုဇွန်ဒေ ကလာတာပါ။ 

တောင်ကုန်းငါးခု လို့ အဓိပ္ပါယ်ရပါတယ်

အဲဒီကုန်းတွေက မလွှကုန်း ၊ မအူကုန်း ၊ 

သစ်ဆိမ့်ကုန်း ၊ ချစ်တီးကုန်း နဲ့ 

ပုရွက်ဆိတ်ကုန်း တို့ဖြစ်ပါတယ်။

ဗဟန်း - 

ဗဟန်းဆိုတာကလည်း မွန်ဘာသာကနေ

ဆင်းသက်လာပြီး အဝါရောင်ရှိတဲ့မြေလို့ 

အဓိပ်ပါယျရပါတယျ။ ရှေးအခါက ကန့်ထွက်တဲ့ 

အရပ်ဒေသ ဖြစ်ခဲ့ဟန် တူပါတယ်။

ဘောက်ထော် - 

မွန်ဘာသာ ပေါက်ထောကနေလာပြီး 

ရွှေဟင်္သာလို့ အဓိပ္ပါယ်ရပါတယ်။

မင်္ဂလာဒုံ - 

မွန်အမည် ဍုံဒရိုင်မငေ ကနေ 

ဆင်းသက်လာပါတယ်။ အဓိပ္ပါယ်က

မင်္ဂလာသမင်မြို့ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အဲဒီကနေ မြန်မာဘာသာ တိုက်ရိုက်

ယူသုံးရာကနေ မင်္ဂလာဒုံမြို့ဆိုပြီး ဖြစ်လာပါတယ်။

မြေနီကုန်း - 

၁၈၄၁ခုနှစ် သာယာဝတီမင်းလက်ထက် 

အခုမြို့မကျောင်းနား က ကွင်းပြင်မှာ 

အောင်မြေရန်နှင် နန်းမြို့တည်ဆောက်စဉ် 

မြို့တော်တံခါးတွေထဲမှာ မြေနီကုန်းတံခါး 

ဆိုတာ ပါ ပါတယ်။ အဲဒီတံခါးကနေ ထွက်လိုက်ရင် အနီရောင်တောင်ကုန်းငယ်ကလေးကို တွေ့ရှိနိုင်လို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

လသာ - 

ရန်ကုန်ကို အင်္ဂလိပ်တွေသိမ်းပြီး 

မြို့ကွက်ရိုက်ရာမှာ လမ်းနာမည်ကို 

သူတို့အရာရှိတွေရဲ့အမည်တွေပေးခဲ့ပါတယ်။ 

အင်္ဂလိပ်-မြန်မာ ဒုတိယစစ်ပွဲမှာပါဝင်ခဲ့တဲ့ 

ကတ်ပတိန်လတ္တာ (Capt.Lattar) ကို 

ဂုဏ်ပြု တဲ့အနေနဲ့ပေးခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ 

လတ္တာလမ်းကို မြန်မာလိုခေါ်ခဲ့ကြရာမှာ 

လသာလမ်း ဆိုပြီးဖြစ်လာပါတယ်။ 

အဲဒီနားတဝိုက်ကိုလည်း လသာရပ် ဆိုပြီး

ခေါ်ခဲ့ကြပါတယ်။

လမ်းမတော် - 

သာယာဝတီမင်း ရန်ကုန်မြို့ကိုကြွလာစဉ်တုန်းက သင်္ဘောဆိပ်ကနေ အောင်မြေရန်နှင်နန်းမြို့ကို သွားတဲ့လမ်းဖြစ်ပါတယ်။ ဘုရင်သွားတဲ့လမ်းမ ဖြစ်တာကြောင့် တော်တပ်ခေါ်ရာနေ လမ်းမတော် ဆိုပြီးဖြစ်လာပါတယ်။

အင်းစိန် - 

မွန်ဘာသာ အန်းစိန်(အင်စိင်)ကနေ 

ဆင်းသက်လာပြီး ဆင်တွေရေကစားရာအရပ် လို့ အဓိပ္ပါယ်ရပါတယ်

Crd : One Daily Media Knowledge