ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ မဲမသာမှုရှိတယ် ဆိုတာကို သက်သေပြနိုင်မလား

08 မတ်၊ 2021

ဦးစည်သူအောင်မြင့်

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ဦးဆောင်တဲ့ တပ်မတော် အနေနဲ့ ဖေဖေါ်ဝါရီ ၁ရက် မနက်ပိုင်းမှာ နိုင်ငံတော် သမ္မတ၊ နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံ ပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အပါအဝင် လူပေါင်းများစွာကို ဖမ်းဆီး၊ တိုင်းပြည်အာဏာရယူခဲ့တဲ့ အဓိက အကြောင်းရင်းဟာ “ မဲမသမာမှု ဖြစ်နိုင်တဲ့ စာရင်း” ကိစ္စ ဖြေရှင်းမပေးလို့ လို့ ဆိုထားပါတယ်။ အာဏာရယူပြီး တိုင်းပြည်ကို ပြောတဲ့ မိန့်ခွန်းနဲ့ သူ့ရဲ့ လမ်းပြမြေပုံမှာလည်း ပထမ ဦးဆုံးလုပ်မှာက မဲမသမာမှုတွေ ဖော်ထုတ်မယ်၊ တွေ့ရင် တာဝန်ရှိသူတွေကို အရေးယူမယ် လို့ ဆိုထားပြီး သူ့ရဲ့ နောက်ဆုံး အလုပ်ဟာ လွတ်လပ်ပြီး ရားမျှတတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ပေး၊ အနိုင်ရ နိုင်ငံရေးပါတီကို တာဝန်လွှဲပြောင်းပေးမယ်လို့ ဆိုထားပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း သက်တမ်းရှိနေဆဲ ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင် ဥက္ကဌ အပါအဝင် ရွေးကောက်ပွဲ တာဝန်ရှိသူတွေကို ဖမ်းဆီး၊ ကော်မရှင် အသစ်တစ်ခုကိုလည်း ဖွဲ့စည်း ပေးခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။ ကော်မရှင်ကလည်း သူတို့ တာဝန်ယူချိန်ကစ မဲစာရင်းကိစ္စ ပြန်စစ်ဆေးနေပြီး တစ်ချို့ အချက်အလက်တွေကို ထုတ်ပြန်ပေးနေတာလည်း တွေ့ကြရပါတယ်။ အရင် စစ်အာဏာရှင်တွေက ကျင်းပပေးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၀ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲကြီးမှာ လိုချင်တဲ့ ရလာဒ် ထွက်ပေါ်လာအောင် ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့တဲ့ အဲဒီ အချိန်က ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင် ဥက္ကဌ ဖြစ်ခဲ့ပြီး အခုချိန်မှာလည်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ခန့်အပ်တဲ့ ကော်မရှင် ဥက္ကဌ အငြိမ်းစားဗိုလ်ချုပ် ဦးသိန်းစိုး အနေနဲ့ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ တကယ်ပဲ မဲမသမာမှုတွေ ရှိခဲ့တယ် ဆိုတာကို သက်သေပြနိုင်မလား ဆိုတဲ့ ကိစ္စကတော့ စိတ်ဝင်စားစရာပါ။

ဦးသိန်းစိုး ဦးဆောင်တဲ့ ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင် တာဝန် စ ယူပြီးနောက် ပြည်ထောင်စု အဆင့် ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင် ဥက္ကဌ ဦးလှသိန်းနဲ့ အဖွဲ့ဝင်တွေကို ဖမ်းထားရုံတင်မက အောက်ခြေ မြို့နယ် အဆင့် ကော်မရှင် ဥက္ကဌ တွေကိုပါ အစုလိုက်အပြုံလိုက် ဖမ်းဆီးထိမ်းသိမ်းထားခဲ့တာ ဒီကနေ့ဆိုရင် တစ်လ နီးပါး ရှိနေပါပြီ။ ဦးသိန်းစိုး ကော်မရှင်က ပထမ ဦးဆုံး ထုတ်ပြန်ပေးလိုက်တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ ဆိုင်ရာ အချက်အလက်တွေကတော့ မြို့နယ်အလိုက် ကော်မရှင်က ထုတ်ပြန်တဲ့ မဲစာရင်းနဲ့ လဝက မှာ ရှိတဲ့ စာရင်း နှိုင်းယှဉ်ချက် ဇယားတွေပါ။ ဖေဖေါ်ဝါရီ ၁၆ ရက်နေ့က စပြီး ထုတ်ပြန်တဲ့ အဲဒီ ဇယားတွေထဲမှာ နိုင်ငံသား စိစစ်ရေးကဒ် မပါပဲ မဲစာရင်းမှာ ပါ၀င်နေတဲ့သူတွေရဲ့ စာရင်း၊ စိစစ်ရေးကဒ် တစ်ခုထဲနဲ့ မဲစာရင်းမှာ (၂)ကြိမ်ပါသူ၊ (၃) ကြိမ် အထက် ပါသူ ဆိုပြီး ဖော်ပြထားတာ တွေ့ရပါတယ်။ အရေးကြီးတာကတော့ အဲဒီ ထုတ်ပြန်ပေးလိုက်တဲ့ စာရင်းတွေဟာ “မဲမသမာမှု ဖြစ်စေနိုင်သော” မဲစာရင်းတွေ ဖြစ်နေ၊ မနေပါ။ တကယ်တော့ လဝက က ပြုစုထားတဲ့ လူဦးရေ စာရင်းဆိုတာ up-date ဖြစ်မနေပါဘူး။ ပြောင်းရွှေ့သွားသူတွေ ကို ပုံမှန် ပယ်ဖျက်လေ့ မရှိသလို၊ အဲဒီ မြို့နယ်ထဲ ၀င်လာ အခြေစိုက်သူတွေကိုလည်း ပုံမှန် ဖြည့်သွင်းခြင်း မရှိပါဘူး။ ဒါ့အပြင် အိမ်ငှားရမ်း နေထိုင်သူတွေ၊ ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်လုပ်သူတွေ အစရှိသဖြင့်ကိုလည်း ပုံမှန်ဖြည့်တင်းလေ့ ရှိတာ မဟုတ်တဲ့ အတွက် မြေပြင်မှာ တကယ် မမှန်ကန်ပါဘူး။

ဒါကြောင့်လည်း ဦးလှသိန်း ဦးဆောင်တဲ့ ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ဟာ အခြေခံ မဲစာရင်း ပြုစုရာမှာ လဝက စာရင်း တစ်ခုတည်းကို အခြေခံထားတာ မဟုတ်ဘူး ဆိုပြီး တရားဝင် တိုင်းသိပြည်သိ ပြောထားခဲ့တာမို့ ဒါဟာ လျှို့ဝှက်ချက် မဟုတ်ခဲ့ပါဘူး။ လဝက စာရင်း အပြင် မြေပြင်မှာ နောက်ဆုံး အချိန်ထိ စာရင်းကောက်ယူပြီးမှ ပြုစုထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် နောက်ပိုင်း မဲစာရင်းကပ်တဲ့အခါ ထပ်ပြီး ဖြည့်စွက်ရတာ အများကြီးရှိတာမို့ မဲစာရင်းနဲ့ လဝက စာရင်း ကွာခြားနေတာဟာ “မဲမသမာမှု” လို့ စွပ်စွဲဖို့ နေနေသာသာ “မဲမသမာမှု ဖြစ်စေနိုင်သော” အချက် မဟုတ်တာကတော့ သေခြာပါတယ်။

ဒါ့အပြင် မဲစာရင်းထဲမှာ နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကဒ် မပါသူတွေကို ထည့်သွင်းထားတာကလည်း ထူးဆန်းတာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ရွေးကောက်ပွဲ ဥပဒေ၊ နည်းဥပဒေထဲမှာ နိုင်ငံသား စိစစ်ရေးကဒ် ပျောက်ဆုံးနေသူတွေ၊ မလုပ်ရသေးသူတွေကိုလည်း နိုင်ငံသား အခွင့်အရေး မဆုံးရှုံးစေဖို့ သက်ဆိုင်ရာ ထောက်ခံချက်တွေ ရှိရင် မဲပေးခွင့်ရှိရမယ် ဆိုတဲ့ အချက်ပါ၀င်နေပြီး အဲဒါဟာလည်း ဥပဒေနဲ့ အညီ ဖြစ်နေတာကြောင့် “မဲမသမာမှု ဖြစ်စေနိုင်သော” ဆိုတဲ့ အထဲ အကျုံးဝင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။

မှတ်ပုံတင်နံပတ် တစ်ခုထဲ ၂ နေရာ၊ ၂ နေရာ အထက် ပါနေတာတွေကလည်း အထူးအဆန်းကြီးတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ပထမအကြိမ် မဲစာရင်း ထုတ်ပြန်ရာမှာ ကွန်ပျူတာ စာစီ စာရိုက်ပြသနာတွေကြောင့် အဲလို မှတ်ပုံတင် ထပ်နေတာတွေ၊ ဖခင်နေရာမှာ လူတစ်ယောက်ထဲရဲ့ နာမည် အကြိမ်ကြိမ် ပါနေတာတွေ တွေ့ခဲ့ရပြီးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့်လည်း မဲစာရင်း ပြင်ဆင်မှုတွေ လုပ်ခဲ့ရတာမျိုးပါ။

အဲလို စာရင်းမျိုးကို “မဲမသမာမှု ဖြစ်စေနိုင်သော” စာရင်းထဲ ထည့်လို့ရချင် ရမှာ ဖြစ်ပေမယ့် “မဲမသမာမှု” လို့ စွပ်စွဲဖို့ ဆိုရင်တော့ နောက်ထပ် ခိုင်လုံတဲ့ အချက်အလက် အထောက်အထား အသေအခြာ ရှာရပါဦးမယ်။ ပြောရရင် ဦးသိန်းစိုး ကော်မရှင်က အခု ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ မြို့နယ် တစ်ချို့ရဲ့ မဲစာရင်း နဲ့ လဝက စာရင်း မတူညီမှုဟာ “မဲမသမာမှု” ရှိခဲ့တယ် ဆိုသည်အထိ စွပ်စွဲနိုင်ဖို့ အဝေးကြီး လိုပါသေးတယ်။

ဦးသိန်းစိုး ကော်မရှင်က ဖေဖေါ်ဝါရီ ၂၃ ရက်နေ့မှာ နောက်ထပ် ထုတ်ပြန်တဲ့ စာရင်းကတော့ မဲလက်မှတ် ရိုက်နှိပ်မှုပါ။ တကယ်တော့ အဲဒီ စာရင်းဟာ ဦးလှသိန်းကော်မရှင်က တိုင်းသိပြည်သိ ထုတ်ပြန်ထားပြီး ဖြစ်သလို လှိိျု့ဝှက်ထားတာမျိုးလည်း မရှိပါဘူး။ လက်ရှိ ထုတ်ပြန်တဲ့ စာရင်းက မဲစာရွက်တွေကို နေ့အလိုက် ထုတ်ယူခဲ့တာမျိုးပဲ ပိုပြီး ပါတာပါ။ ဒီနေရာမှာ အများပြည်သူ ထင်ယောင် ထင်မှားဖြစ်စေနိုင်တာ တစ်ခုတော့ ပါပါတယ်။ အဲဒါကတော့ ပြည်သူ့လွှတ်တော်၊ အမျိုးသားလွှတ်တော် နဲ့ တိုင်းနဲ့ပြည်နယ် လွှတ်တော်တွေ အတွက် လွှတ်တော် တစ်ခုမှာ ပျမ်းမျှ မဲပေးပိုင်ခွင့် ရှိသူ စာရင်း ၃၈ သန်းဝန်းကျင် ရှိပေမယ့် မဲလက်မှတ်တွေ ရိုက်ထုတ် ဝေငှရာမှာတော့ တစ်မျိုးစီ အတွက် ပျမ်းမျှ ၄၃ သန်း ကနေ ၄၄ သန်းကျော် ရှိနေတာပါ။ ဘာကြောင့် အဲလို ဖြစ်ရသလဲ ဆိုတဲ့ အကြောင်းရင်းဟာ ကော်မရှင် အဆင့်ဆင့် အနေနဲ့ သက်ဆိုင်ရာ မဲဆန္ဒနယ်မြေ မဲရုံတွေဆီ မဲလက်မှတ် ဝေငှရာမှာ မဲပေးပိုင်ခွင့် ရှိသူ စာရင်းအတိုင်း တိတိကျကျ ဝေငှဖို့ မဖြစ်နိုင်လို့ပါ။ ဥပမာ မဲရုံတစ်ရုံမှာ ပြည်သူ့လွှတ်တော် အတွက် မဲပေးပိုင်ခွင့်ရှိသူ ၃၇၅ ယောက်ရှိတယ် ဆိုရင် မဲလက်မှတ် ၃၇၅ တိတိကျကျ ပေးလို့ မရပါဘူး။ မဲလက်မှတ်စာရွက်တွေကို စာအုပ်သဖွယ် ထုတ်လုပ်ထားတာကြောင့် မဲစာရွက် စာအုပ် တစ်အုပ်မှာ မဲလက်မှတ် ၅၀ ပါရင်၊ မဲပေးခွင့်ရှိသူ ၃၇၅ ယောက်ရှိတဲ့ အဲဒီ မဲရုံကို မဲစာအုပ် ၈ အုပ်၊ စုစုပေါင်း မဲစောင်ရေ ၄၀၀ ပေးရမှာ ဖြစ်လို့ပါပဲ။ တကယ်တော့ ဒါဟာ အထူးအဆန်း မဟုတ်ပါဘူး။ မဲလက်မှတ်တွေကို ၂၀၁၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာရော၊ ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲမှာပါ ဒီအတိုင်း ရိုက်နှိပ်ခဲ့၊ ဒီအတိုင်း ဖြန့်ဝေခဲ့တာချည်းပါ။ ဒါကြောင့် အခုလို မဲစာရွက် ရိုက်နှိပ် ဖြန့်ချီမှုကလည်း တပ်မတော်ဘက်က နဂို စွပ်စွဲထားသလို “ မဲမသမာမှု ဖြစ်စေနိုင်သော” အထောက်အထားတွေ ဟုတ်မနေတာကိုလည်း တွေ့နိုင်ကြပါတယ်။

အခုနောက်ပိုင်း အသစ်ခန့် ကော်မရှင်က နေ့စဉ် ထုတ်ပြန်နေတာတွေကတော့ မြို့နယ်အဆင့်က မဲလက်မှတ် ကွာခြားချက် စာရင်းတွေပါ။ တကယ်တော့ မဲပေးတဲ့ ကိစ္စ မှန်မမှန် စစ်ဆေးချင်ရင် အလွန်လွယ်ပါတယ်။ ကြိုက်နှစ်သက်ရာ ကျပန်း မဲရုံ တစ်ချို့ကို ရွေးချယ်၊ အဲဒီ မဲရုံမှာ တာဝန်ယူခဲ့သူတွေ၊ သက်သေအဖြစ် လက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့ကြတဲ့ အမတ်လောင်း ကိုယ်စားလှယ်တွေ၊ စောင့်ကြည့်တဲ့ ပြည်သူတွေကို ဖိတ်ခေါ်ပြီး မဲလက်မှတ် အားလုံး ဖွင့်ဖေါက်စစ်ဆေး၊ တိုက်ဆိုင် စစ်ဆေးတာနဲ့ အလွယ်တကူ အဖြေပေါ်နိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကော်မရှင်ဟာ အဲလို မလုပ်ပဲ မသမာမှုလို့ မပြောနိုင်တဲ့ အခြား အချက်အလက်တွေကိုပဲ စစ်ဆေး နေ့စဉ် ထုတ်ပြန်နေတာ တွေ့မြင်ကြရပါတယ်။

ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ကတော့ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ “ မဲမသမာမှု ဖြစ်စေနိုင်သော မဲစာရင်း” ပြသနာ ဖြေရှင်းမပေးလို့ ဆိုပြီး နိုင်ငံတော် သမ္မတ နဲ့ လူများစွာကို ဖမ်းဆီးပြီး အာဏာရယူ အုပ်ချုပ်နေပါပြီ။ ဒီအတွက် အာဏာရယူ အုပ်ချုပ်ခဲ့တာ မဲမသမာမှုကြောင့်၊ တနည်း ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ အင်န်အယ်လ်ဒီ ပါတီ အနိုင်ရတာဟာ မှန်ကန်မှု မရှိ၊ တကယ် အနိုင်ရတာဟာ အခြားပါတီ တစ်ခုခု ဖြစ်တယ် ဆိုတာကို သက်သေပြဖို့ တာဝန်ရှိနေပါသေးတယ်။ အဲလို သက်သေပြနိုင်ခြင်း မရှိခဲ့ဘူး ဆိုရင်တော့ နိုင်ငံတော် သမ္မတ နဲ့ နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်တွေကို ဖမ်းဆီး၊ အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာ၊ အာဏာရယူ အုပ်ချုပ်ခဲ့တဲ့ အကြောင်းရင်းဟာ မဲစာရင်း ပြသနာကြောင့် မဟုတ်ပဲ၊ အာဏာလိုချင်လို့ အာဏာသိမ်းခဲ့ရတာလို့ပဲ မှတ်တမ်းတင်ကြရမှာ ဖြစ်ပါကြောင်း တင်ပြလိုက်ရပါတယ်။

VOA