ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၊ သမ္မတဦးဝင်းမြင့်တို့ကို လွှတ်ပေးရေး ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ ၏ ဆုံးဖြတ်ချက် အကြမ်းဖက် စစ်ကောင်စီ မလိုက်နာမှု Noeleen Heyzer က လုံခြုံရေးကောင်စီထံ တင်ပြအစီရင်ခံမည်

ရန်ကုန်၊ မတ် ၃ ခေတ်သစ်

ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၊ သမ္မတဦးဝင်းမြင့်တို့နှင့် နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားများကို လွှတ်ပေးရေး အပါအဝင် မြန်မာ့ အရေး ချမှတ်ထားသော  ဆုံးဖြတ်ချက်များကို  စစ်ကောင်စီက လိုက်နာမှု ရှိ၊ မရှိ  ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ်၏ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အထူးကိုယ်စားလှယ် Noeleen Heyzer က လုံခြုံရေးကောင်စီထံ တင်ပြအစီရင်ခံမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။ 

ကုလမသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ၏ မြန်မာ့အရေး ဆုံးဖြတ်ချက်များတွင် မတ်လ ၁၅ ရက်နေ့မတိုင်မီ  ဆုံးဖြတ်ချက်များကို စစ်ကောင်စီက လိုက်နာ ဆောင်ရွက်ခြင်းရှိ၊ မရှိ အစီရင်ခံ ရမည်ဟု တရားဝင် သတ်မှတ်ထားရာ ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေး မှူးချုပ်၏ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အထူးကိုယ်စားလှယ် Noeleen Heyzer က မတ် လ ၁၃ ရက်နေ့တွင် နှုတ်ဖြင့် လုံခြုံရေးကောင်စီသို့ တင်ပြမည်ဟု သိရှိရကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ၏ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းက ပြောဆိုသည်။ 

"အားလုံးသိတဲ့အတိုင်း ပြီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင်ဘာလ ၂၁ ရက်နေ့ ကုလသ မဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီမှာ  မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ဆုံးဖြတ်ချက်အဆိုတစ်ခုချခဲ့တယ်။ အဲဒီ ဆုံးဖြတ်ချက်က သိတဲ့အတိုင်း မြန်မာနိုင်ငံသမိုင်းမှာ ပထမဆုံး ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီက ချခဲ့တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြစ်တဲ့အတွက် သမိုင်းဝင်ဖြစ်ခဲ့တယ်။ ဒါပေမဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်အဆိုမှာ ကျနော်တို့ လိုချင်တဲ့အချက်တွေ အားလုံးတော့ ပါလာတာမရှိဘူး။ နောက်ပြီးတော့ ဒီ ဆုံးဖြတ်ချက်အဆို ကိုယ်တိုင်ကိုက အရမ်းကို ပျော့နေတယ်လို့ အများကလည်း သုံးသပ်တယ်။ ကျနော်တို့လည်း သုံးသပ်တယ်။ ဘာကြောင့်ပဲဖြစ်ဖြစ် ဆုံးဖြတ်ချက်တစ်ခုချတဲ့အတွက် ကျနော်တို့ ကြိုဆိုတယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီ ဆုံးဖြတ်ချက်အပေါ် အခြေပြုပြီးတော့ ပြည်သူတွေရဲ့ တောင်းဆိုမှုတွေကို Reflect လုပ်တဲ့ နောက်ထပ်ဆုံးဖြတ် ချက်တွေ ချနိုင်ဖို့ အတွက်ကို အခု မကြာခင်ကာလမှာ ဒီ Resolution ရဲ့ အချက်အရ ဒီ မတ်လ ၁၅ ရက် မတိုင်ခင်မှာ ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ်ရဲ့ အထူးကိုယ်စားလှယ်ကနေပြီးတော့  ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီမှာ Oral Report တင်ဖို့ဆိုတဲ့ဟာ ပါတယ်။ အကြမ်းဖျင်း သိရတဲ့ဟာက မတ်လ ၁၃ ရက်နေ့မှာ လုပ်မယ်လို့တော့ သိရတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဘယ်လို Format လုပ်မလဲ။ ဘယ်လို Format လဲဆိုတာက Open Debate လား လူအများပါဝင်ဆွေးနွေးနိုင်တဲ့ Open Debate ပုံစံမျိုးဖြစ်မလား ဒါမှမဟုတ်ရင် အရင်လို ကျင်းပတဲ့ ဒီ လုံခြုံရေးကောင်စီအဖွဲ့ဝင်တွေသာ တက်ရောက်နိုင်ပြီးတော့ ဒီ ရှင်းလင်းပြောကြားတဲ့ အရင်တုန်းကတော့ အာဆီယံ Special Envoy နဲ့ UN Special Envoy လာရောက်ရှင်းလင်းပြောကြားတဲ့ သာဓကတွေတော့ ရှိတယ်။ အခုတော့ ဘယ်လိုပုံစံနဲ့ဖြစ်မလဲ မပြောတတ်ဘူး ။ မတ်လ ၁၃ ရက်နေ့မှာ ဖြစ်ဖို့တော့ များတယ်ဆိုတဲ့ အသံလေးတွေတော့ ကျနော်တို့ ကြားနေရတယ်။ ဘယ်လိုပဲ ဖြစ်ဖြစ် အတွင်းရေးမှူးချုပ်ရဲ့ အထူးကိုယ်စားလှယ် Oral Report ရှိတယ်" ဟု သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းက ရှင်းပြသည်။ 

လာမည့် မြန်မာ့အရေးဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂအစည်းအဝေးများတွင် No Fly Zone သတ်မှတ်ရေးနှင့် R2P သတ်မှတ်ရေးတို့ကိုလည်း ဆက်လက် တောင်းဆိုသွားမည်ဖြစ်ပြီး အချိန်ကြာမြင့်ကာ အခက်အခဲများရှိနိုင်သော်လည်း စဉ်ဆက် မပြတ် ဆက်လက်တောင်းဆိုသွားမည်ဟု ၎င်းက ဆက်လက်ပြောဆိုသည်။ 

"Responsibility to Protect ဆိုတဲ့ Principle ကို အသုံးပြုဖို့ ၊ အဲဒီလို အသုံးပြု ပြီး‌ တော့ ပြည်သူတွေရဲ့ အသက်ကို ကာကွယ်ပေးဖို့ဆိုတာ့ဟာကို တောင်းဆိုနေတယ်။ နောက်ပြီးတော့ အဲလိုပဲပေါ့ ခုနပြောတဲ့ လေယာဉ်ပျံတွေ အသုံးပြုပြီးတော့ သတ်ဖြတ်နေတဲ့ဟာတွေကို ရပ်တန်းက ရပ်ဖို့အတွက်ဟာကို  No Fly Zone သတ်မှတ်ပေးဖို့အတွက်ကို ပြည်သူတွေ တောင်းဆိုတာရှိတယ်။ အဲဒီလိုမျိုး ပြည်သူတွေတောင်းဆိုသလို NUG အပါအဝင် ကျနော်တို့အနေနဲ့လည်း နိုင်ငံတကာက အဲဒါတွေကို လုပ်ပေးနိုင်ဖို့အတွက်ကို တောက်လျှောက်ကို တောင်းဆိုနေတဲ့ဟာရှိတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း အခုထိ ကျနော်တို့ တောင်းဆိုနေတဲ့ဟာက ဖြစ်မြောက်လာခြင်းမရှိဘူး။ ကျနော် အမြဲတမ်းပြောနေတဲ့ဟာတော့ ရှိပါတယ်။ ခုန လုံခြုံရေးကောင်စီအရကို လည်းကောင်း ၊ နိုင်ငံ အစုအဖွဲ့အရသော် လည်းကောင်း ၊ တစ်နိုင်ငံကသော် လည်းကောင်း ဒီလိုမျိုးတွေလုပ်ပေးဖို့အတွက်ကို တောင်းဆိုတဲ့ဟာမှာ လုပ်ပေးနိုင်သည် လုပ်ပေး၊ မလုပ်ပေးနိုင်သည်ပေါ့နော်။ အထူးသဖြင့် လုံခြုံရေးကောင်စီက ဒီလိုမျိုးတွေ လုပ်ပေးဖို့ဆိုတာတော်တော် ခက်ခဲတယ်ဆိုတဲ့ဟာ ကျနော်နားလည်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း ဘယ်လို ခက်ခဲသည် ဖြစ်စေ တောင်းဆိုရမယ့် တာဝန်က ကျနော်တို့မှာ ရှိတယ်။ ဒါကြောင့် ဘယ်အချိန်မှာ ရမယ်၊ ဘယ်အချိန်မှာ ဖြစ်မလဲဆိုတာတော့ကျနော်တို့ မသိဘူး။ ဒါပေမဲ့ ပြည်သူတစ်ယောက်အနေနဲ့ ပြည်သူတွေရဲ့ အသံကို ဆက်လက်ပြီးတော့ တောင်းဆိုရမှာ ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် R2P Principle ကို အသုံးပြုပေးဖို့ ၊ နောက်ပြီးတော့ No Fly Zone ကို ကြေညာပေးဖို့အတွက်ကိုတော့  တောက်လျှောက်တော့ ဆက်လက်တောင်းဆိုနေမှာပဲ။ အဲဒီလိုပဲ ဒီလေယာဉ်ပျံတွေ မပျံနိုင်ဖို့အတွက်ဆိုရင် ဒီလိုမျိုး လေယာဉ်ဆီတွေ Jet fuel တွေ မြန်မာပြည်ကို မရောက်ဖို့ကလည်း အရေးကြီးတယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ဒီ No Fly Zone တောင်းဆိုသကဲ့သို့ ဒီ Jet Fuel တွေကို စစ်တပ်ဆီကို မရောင်းဖို့အတွက်ကိုလည်း ကျွန်တော်တို့ တိုက်တွန်းနေတာ ရှိတယ်။ ဒါကိုလည်း နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းအနေနဲ့ ကျနော်တို့ပြည်သူတွေရဲ့ အသံကို နားထောင်ပြီးတော့ ဒီ Jet fuel တွေကို မရောင်းဖို့ တိုက်တွန်းနေတာရှိတယ်။ ဒါတွေကိုလည်း ဆက်လက်ပြီးတော့ တိုက်တွန်းသွားမယ်ဆိုတာ ဒီနေရာကနေ တင်ပြလိုပါတယ်" ဟု သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းက ဆက်လက်ပြောဆိုသည်။

ဓာတ်ပုံ- ကုလသမဂ္ဂလုံခြုုံရေးကောင်စီ၏ အစည်းအဝေးမြင်ကွင်း။