မြောက်ပိုင်း ၇ ဖွဲ့နှင့် တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ် ဘာတွေဆွေးနွေးခဲ့လဲ

By ဧရာဝတီ 23 February 2023
၂၀၂၃ ဖေဖေါ်ဝါရီ ၂၀ရက်နေ့က တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ် တိန့်ရှီကျင်း မိုင်းလားမြို့သို့ ရောက်ရှိလာကာ မြောက်ပိုင်း တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနှင့် တွေ့ဆုံစဉ်

မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ် တိန့်ရှီကျင်း (Deng Xijun) သည် ယခုတပတ်အတွင်းက တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ်ရှိ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များထံ သွားရောက်ကာ တရုတ်နိုင်ငံ၏ သဘောထားများကို ဆွေးနွေးသွားကြောင်း သိရသည်။

ယင်းတရုတ်ကိုယ်စားလှယ်သည် မိုင်းလား၊ ပန်ဆန်းနှင့် လိုင်ဇာမြို့များသို့ သွားရောက်ကာ မြောက်ပိုင်း မဟာမိတ် EAOs များဖြစ်သည့် ဝ ပြည်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးတပ် (UWSA)၊ ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် (KIA)၊ အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ မဟာမိတ်တပ် – မိုင်းလားအဖွဲ့ (NDAA)၊ ရှမ်းပြည် တိုးတက်ရေး ပါတီ (SSPP)၊ ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA)၊ ပလောင် (တအာင်း) အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (TNLA)၊ မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ် (MNDAA) ကိုယ်စားလှယ်များနှင့် သီးခြားစီ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုသို့တွေ့ဆုံရာတွင် လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံ ပြည်တွင်းပဋိပက္ခများတွင် မြောက်ပိုင်းတိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ အနေဖြင့် မပါဝင်ရန် တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ်က ပြောဆိုကြောင်း SSPP အတွင်းရေးမှူး (၂) ဗိုလ်မှူးကြီး စိုင်းဆုက ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။

“သူတို့ တရုတ်ပြည်နယ်စပ်မှာရှိနေတဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ စစ်ပွဲတွေ မဖြစ်စေချင်ဘူး။ ဒါက အရင်ကတည်းက ရပ်တည်ထားတဲ့ သူတို့ရဲ့ သဘောထားတွေ ဖြစ်တယ်။ ရှိနေတဲ့ ပြည်တွင်း ပဋိပက္ခကို ငြိမ်းချမ်းတဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုကို ဦးစားပေးတယ် ဆိုတာမျိုး ပြောတယ်” ဟု ဆိုသည်။

လက်ရှိတွင် မြောက်ပိုင်း EAOs (၇) ဖွဲ့ထဲမှ အချို့သည် စစ်ကောင်စီနှင့်ဆွေးနွေးနေပြီး အချို့အဖွဲ့များသည် ဆွေးနွေးမှု မရှိ သောကြောင့် မြောက်ပိုင်း လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့များအကြား ဟန်ချက်မညီ ဖြစ်နေသည်ဟု တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ် က ဆိုကြောင်း သိရသည်။

ဗိုလ်မှူးကြီးစိုင်းဆုက “ကျနော်တို့က ဟိုအရင်ကတည်း All Inclusive ကိုပဲ လက်ခံထားတာလေ။ သူတို့ကတော့ ငြိမ်းချမ်း စေဖို့ လိုတယ်ဆိုပြီး တိုက်တွန်းတာပေါ့။ ပြည်တွင်းမှာ ဒီပုံစံအတိုင်းပဲ သွားနေရင် ကျနော်တို့နိုင်ငံ ပြည်တွင်းမှာလည်း အကျိုးမရှိဘူးပေါ့။ သူတို့အတွက်လည်း အကျိုးမရှိဘူးပေါ့။ နှစ်ဖက်သူတို့ ဆွေးနွေးထားတာရှိတယ်ပေါ့။ နစက ကိုလည်း ပြေလည်ရာပြေလည်ကြောင်း အမြန်ဆုံး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးဖြေရှင်းကြပါလို့ တိုက်တွန်းခဲ့တာ ရှိတယ်လို့ ပြောပါတယ်” ဟု ဆိုသည်။

ယင်းအပြင် တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ်က မကြာမီတွင် တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ်ရှိ နယ်စပ်ဂိတ်များကို ပြန်ဖွင့်ပေးတော့ မည်ဟု ဆိုပြီး မြောက်ပိုင်း EAOs များကို ကျန်းမာရေး ၊ ပညာရေးနှင့် ပတ်သက်၍ လိုအပ်သည်များ ကူညီမည်ဟု ပြောဆိုကြောင်းလည်း သိရသည်။

ဗိုလ်မှူးကြီးစိုင်းဆုက “နယ်စပ်ဂိတ်တွေကိုလည်း မကြာခင်မှာဖွင့်မယ်ပေါ့။ လိုအပ်တဲ့ တရုတ်ပြည်ဘက်က ခွင့်ပြုချက်တွေ၊ နိုင်ငံကူးလက်မှတ်တွေကိုလည်း ထုတ်ပေးမယ်ပြောပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံ နဲ့ တရုတ်နိုင်ငံအကြား ကူးသန်းဖို့ပေါ့။ ငြိမ်းချမ်း ရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကျနော်တို့ ၇ ဖွဲ့ပါဝင်မှ မြန်မာပြည်ငြိမ်းချမ်းရေး ဖြစ်နိုင်မယ်ပြောတယ်။ အဲဒါ ကျနော်တို့ အားလုံးပါဝင် ဖြေရှင်းမှ ရမယ်ပေါ့။ သူတို့မှာလည်း လိုအပ်ရင် ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကူညီမယ်ဆိုတာမျိုး ပြောပါတယ်” ဟု ဆို သည်။

SSPP အနေနှင့်မူ တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ်၏ တိုက်တွန်း ပြောဆိုချက်များကို တစုံတရာ တုံ့ပြန်ပြောဆိုမှုမရှိဘဲ ရှင်းပြမှုများကိုသာ နားထောင်ခဲ့ကြောင်း ပြောသည်။

UWSA ၏ လားရှိုးမြို့ ဆက်ဆံရေးရုံး တာဝန်ခံ ဦးညီရန်းကလည်း တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ်နှင့် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့သည် မှာ မှန်ကန်ကြောင်း ဧရာဝတီ ကို အတည်ပြုသည်။

မြောက်ပိုင်း EAOs (၇) ဖွဲ့တွင် KIA သည် PDF များနှင့်အတူ တိုက်ပွဲဝင်နေပြီး AA ၊ TNLA နှင့် MNDAA တို့သည် PDF များ အား စစ်သင်တန်းများပေးနေသည်။ စစ်ကောင်စီနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးနေသည့် အဖွဲ့များမှာ UWSA ၊ မိုင်းလားအဖွဲ့နှင့် SSPP တို့ဖြစ်သည်။

တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ် လိုင်ဇာသို့ လာရောက်သည့်ကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍ ပိုမိုသိရှိနိုင်ရန် KIA ပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံ ဗိုလ်မှူးကြီးနော်ဘူထံ ဧရာဝတီက ဆက်သွယ်ခဲ့ရာ ပြောပြ၍ မရကြောင်း ဆိုသည်။

မြန်မာအမျိုးသား ညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) က အမေရိကန်နိုင်ငံ ဝါရှင်တန်မြို့တွင် နိုင်ငံခြားရေးရုံး ဖွင့်လိုက်သည့်နောက် မြန်မာသို့ အမေရိကန်၏ အကူအညီများ ရောက်လာနိုင်သည်ဟု တွက်ဆကာ မြောက်ပိုင်း EAOs များထံ တရုတ်ကိုယ်စား လှယ်က လာရောက်ဟန့်တားခြင်း ဖြစ်နိုင်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသူတဦးက ဆိုသည်။

“တိုက်ဆိုင်မှုအရဆိုရင် အမေရိကန်မှာ NUG ရုံးဖွင့်တဲ့ အချိန်နဲ့လည်း တိုက်ဆိုင်နေတာပေါ့။ အမေရိကန်ကလည်း မြန်မာ ပြည်က ဒုက္ခသည်တွေကို အကူအညီပေးမယ်။ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေကို အကူအညီပေးမယ်ဆိုတဲ့ အချိန်မှာ တရုတ်အနေနဲ့က မြန်မာပြည်မြောက်ပိုင်း တရုတ်နယ်စပ်မှာရှိတဲ့ မြောက်ပိုင်း ၇ ဖွဲ့ကို အမေရိကန်အကူအညီနဲ့ ဩဇာသက် ရောက်မှာကို လိုလားဟန်မရှိဘူး။ ဒါကို ဟန့်တားဖို့ မြောက်ပိုင်း ၇ ဖွဲ့နဲ့ ရင်းရင်းနှီးနှီးဆက်ဆံပြီး တချို့အကူအညီပေးဖို့ လိုတာကို ကူညီမယ်ထင်တယ်” ဟု ၎င်းကဆိုသည်။

တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ်သည် KIA ထိန်းချုပ်ရာ လိုင်ဇာမြို့သို့သွားခဲ့ရာတွင် စစ်ရှောင်စခန်းများကိုပါ သွားရောက် ခဲ့သဖြင့် စစ်ရှောင်များအတွက်လည်း တရုတ်၏ အကူအညီများလည်း ရောက်လာနိုင်ကြောင်း အဆိုပါ နိုင်ငံရေးလေ့လာ သူက ခန့်မှန်းသည်။

တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ် တိန့်ရှီကျန်းသည် ၂၀၂၀မှ ၂၀၂၂ခုနှစ် နိုဝင်ဘာအထိ အာဆီယံဆိုင်ရာ အထူးသံတမန် အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာ ဆွန်ကော့ရှန် (Sun Guoxiang) ၏နေရာကို ဆက်ခံသူဖြစ်သည်။

၎င်းသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ နောက်ဆုံးပတ်တွင် မြောက်ပိုင်း EAOs (၇) ဖွဲ့နှင့် ပထမဆုံးအကြိမ် မိတ်ဆက်သည့် သဘော တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး နယ်စပ်ဒေသ တည်ငြိမ်စေရန် တိုက်ပွဲ မဖြစ်ရေး ပြောဆိုခဲ့ပြီး၊ နေပြည်တော်သို့ ဆက်လက် သွား ရောက်ကာ စစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ၊ စစ်ကောင်စီခန့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဦးဝဏ္ဏမောင်လွင်တို့နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့သည်။

ယင်း ခရီးစဉ်အတွင်း စစ်ခေါင်းဆောင်နှင့် ဆွေးနွေးပွဲတွင် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်၌ တရုတ်နိုင်ငံ၏ အကူအညီပေးမှုများ၊ နိုင်ငံတကာ မျက်နှာစာတွင် တရုတ်နိုင်ငံ၏ မြန်မာနိုင်ငံဘက်မှ ရပ်တည်ဆောင်ရွက်ပေးမှု၊ EAOs များနှင့် မြန်မာနိုင်ငံ ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် တရုတ်၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ၊ နှစ်နိုင်ငံချစ်ကြည်မှု နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု တိုးမြှင့်ရေးကိစ္စများ ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း စစ်ကောင်စီအာဘော် မြန်မာ့အလင်းသတင်းစာတွင် ဖော်ပြချက်အရ သိရသည်။