ကမ္ဘာ့ စာနယ်ဇင်းကြီးက ချီးကြူးလာသော မြန်မာတို့၏ တွန်းလှန် ခုခံစစ်

လန်ဒန် အခြေစိုက် အီကော်နော်မစ် မဂ္ဂဇင်းကြီးပါ

"Rebels fighting Myanmar\"s junta are doing better than expected" မှ ကိုးကားသည်။

ဇွန် လ အတွင်း က ဖြစ်သည်။

ပုလဲ မြို့နယ်ရှိ လယ်သမားများ အများစု ပါဝင်သော ရွာသား နှစ်ထောင်ခန့်သည် လုပ်သေနတ် ရိုင်ဖယ်များကို ကိုင်စွဲကာ စစ်ကောင်စီ တပ်များကို စတင်တိုက်ခိုက်လာခဲ့ကြသည်။ ထိုသူတို့သည် စစ်ပွဲ အတွေ့အကြုံ လားလားမျှ မရှိဘဲ နှစ်ပေါင်း ၇၀ နီးပါး တိုင်းရင်းသား လူမျိုးစု များအပေါ် တိုက်ခိုက်ရင်း အတွေ့အကြုံ ရင့်ကျက် လာနေသော စစ်တပ်ကို ခုခံ တိုက်ခိုက် ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြသည်။

စစ်ကောင်စီ တပ်များသည် ၎င်းတို့ ကျင့်သုံးနေကျ လမ်းစ‌ဉ် အတိုင်း ရွာများကို မီးရှို့၊ အိမ်များကို လုယက် ဖျက်ဆီး၊ အမျိုးသမီးများကို အဓမ္မ ပြုကျင့်ခြင်း နည်းလမ်းဖြင့် တုန့်ပြန် လာခဲ့ကြသည်။

သို့သော် တော်လှန်ရေး ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်နဂါး ၏ ဦးဆောင်မှု အောက်တွင် တော်လှန်ရေး တပ်များက စစ်ကောင်စီ တပ်များကို ပုလဲ မြို့ အတွင်း မှ အောင်မြင်စွာ မောင်းထုတ်နိူင်ခဲ့ကြသည်။ တိုက်ပွဲများ အတွင်း စစ်ကောင်စီ တပ်သား ၄၀၀ အား သုတ်သင်နိုင်ခဲ့ပြီး မိမိတို့ဖက်မှ ငါးယောက်သာ ကျဆုံးသွားခဲ့သည်ဟု ဗိုလ်နဂါးက ဆိုသည်။

စစ်ကောင်စီ တပ်သားများသည် စိတ်ပါလက်ပါ မရှိသည့်အပြင် မဖြစ်၍သာ တိုက်ခိုက်နေရသူ များ ဖြစ်၍ ဝိညာဉ်မဲ့ ဖုတ်ကောင် များ သာသာ ဖြစ်နေကြသည် ဟု မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။

ဗိုလ်နဂါး ၏ အပြောသည် ချဲ့ကားမှု များစွာ ပါနေသော်လည်း အမှန်တရား ဆိုသည့် အရာမှ ကင်းလွတ်သွားခြင်းမျိုးတော့ မရှိပေ။ လက်ရှိ မြန်မာစစ်တပ်ကို ခုခံ တွန်းလှန်နေကြသူ အားလုံးသည် လေ့လာသူများ ခန့်မှန်းထားသည်ထက် အပုံကြီး သာလွန် ကောင်းမွန်နေကြသည်။

အာဏာသိမ်းပြီးချိန်မှစ၍ တနိုင်ငံလုံးတွင် မြို့ပြ၊ မြေအောက် လှုပ်ရှားမှု များမှသည် ထောင်ပေါင်းများစွာ ပါဝင်‌ သော အဖွဲ့ပေါင်း ၂၅၀ ခန့် ပေါ်ထွက်လာခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။ ထိုအထဲတွင် အဖွဲ့ ၅၀ ခန့်သည် စစ်တပ်ကို ရေကုန်ရေခန်း တိုက်ခိုက်နိုင်ခဲ့ကြသည်ဟု စစ်ဖက် ဆိုင်ရာ များ လေ့လာရေးသားနေသည့် ကမ္ဘာကျော် Janes စာစောင်မှ အန်ထော်နီ ဒေးဗီစ် က ပြောသည်။

ပေါ်ပေါက်လာသော အဖွဲ့များသည် စစ်ကောင်စီ ခန့်  ကျေးရွာ ရပ်ကွက် အဆင့် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများကို လုပ်ကြံ သတ်ဖြတ်ခြင်း၊ စစ်စခန်းများကို တိုက်ခိုက်ခြင်း၊ စစ်တပ် အသုံးပြုနေသော မဟာဗျူဟာမြောက် လမ်းများကို မိုင်းခွဲ တိုက်ခိုက်ခြင်း၊ အခြေခံ အဆောက်အအုံများကို ဖေါက်ခွဲခြင်းများ ပြုလုပ်လာခဲ့သည်။

နှစ်လ အတွင်းမှာပင် စစ်တပ် မှ ရှယ်ယာ အများဆုံး ပိုင်ဆိုင်ထားသည့် တယ်လီဖုန်း တာဝါတိုင် ၁၂၀ ကို ဖြိုလှဲနိူင်ခဲ့ကြသည်။ ပြောက်ကျားတပ်ဖွဲ့များက တပ်များ ရွှေ့ပြောင်းရန် နှင့် ထောက်ပို့ ပစ္စည်းများ သယ်ဆောင် ပေးနေ‌သော လမ်းကြောင်းများရှိ မီးရထားလမ်းများ နှင့် တံတားများကို ပြစ်မှတ်ထားလာခဲ့ကြသည်။

တော်လှန်ရေး တပ်ဖွဲ့များတွင် အားသာချက် အများအပြား ရှိနေသည့် အထဲမှ "တော်လှန်မှ ဖြစ်မည် ဆိုသော စိတ်ဓါတ်" သည် အဓိကနေရာမှ ပါဝင်လာခဲ့သည်။ ထိုစိတ်ဓါတ် တခုတည်းနှင့်ပင် ထောင်ပေါင်းများစွာသော လူထုကြီးသည် လက်နက်စွဲကိုင် ပါဝင်လာခဲ့ကြခြင်း ပင် ဖြစ်သည်။

မိုးရာသီ အတွင်းလည်း ဖြစ်၍ စစ်တပ် အဖို့ စစ်ဆင်ရေးများ မလုပ်နိုင်သည့် အချိန်တွင် အနားရနေသော တိုင်းရင်းသား လူမျိုးစု လက်နက်ကိုင်များ နှင့် ချိတ်ဆက်မိပြီး မဟာမိတ်များ ဖွဲ့စည်းလာနိုင်ခဲ့သည်။ အချို့ကကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ပေးလာခဲ့ကြသည်။

အာဏာသိမ်း ခေါင်းဆောင်များ အနေနှင့် ဗမာ အများစု ရှိရာ အလယ်ပိုင်းဒေသများတွင် ယခုလို ခုခံမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ရလိမ့်မည်ဟု လုံးဝမျှော်လင့်ထားခဲ့ကြခြင်း မရှိပေ။ ထို အရပ်များမှပင် တပ်သားသစ်များ စုဆောင်း ရရှိခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်၍ ယခုအခါ မိမိတို့ အချင်းချင်း သတ်ဖြတ်ကြရတော့မည် ဖြစ်လာ‌ သော ကြောင့် စိတ်ဓါတ်များ ကျဆင်းလာကြရသည်။ ၎င်းဒေသများတွင် တိုက်ပွဲများ တခါဖူးမျှ ဆင်နွှဲခဲ့ကြရခြင်း မရှိ၍ နယ်မြေ အနေအထား တွင် ကျွမ်းကျင်မှု မရှိ ဖြစ်လာခဲ့ရပြန်သည်။ သတင်းပေး ဒလန်များ ကို အသုံးပြုလာခဲ့သော်လည်း ထိုလူများမှာ လုပ်ကြံ သတ်ဖြတ်ခြင်း ခံခဲ့ကြရသည်။

စစ်ကောင်စီ တပ်များသည် ဖေဖေါ်ဝါရီ မှ စက်တင်ဘာ လ အတွင်း မနားမနေ ရုန်းကန်နေကြရဆဲ ဖြစ်သည်ဟု တသီးပုဂ္ဂလ လေ့လာသုံးသပ်သူ မက်သယူး အာနိုးမှ ဆိုသည်။ ၎င်းတို့ အဖို့ ချုံခို အတိုက်ခံရခြင်း၊ မိုင်းခွဲခံရခြင်း တို့ အပြင် တော်လှန်ရေး အဖွဲ့များထံ ခိုလှုံသွားမှုများ ဆက်တိုက်ဆိုသလို ရင်ဆိုင်ခဲ့ကြရသည်။

တောက်လောင်လာနေသော မီးတောက် မီးလျှံကြီးကို ငြိမ်းသတ် နိုင်ဖို့ တပ်များကို နဲနဲ နှင့် ကျဲကျဲ ဖြန့်ချလာခဲ့ရသည်။ ပြီးခဲ့သည့် သုံးလ အတွင်း စစ်ကောင်စီဖက်မှ ၁,၇၀၀ ခန့် ကျဆုံးသွားခဲ့ရသည်ဟု အမျိုးသား ညီညွတ်ရေး အစိုးရမှ စာရင်းထုတ်ပြန်လာခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ၁,၅၀၀ ခန့်လည်း ဘက်ပြောင်းသွားခဲ့သည့် အပြင် အရာရှိလောင်းများ စုဆောင်းနိုင်ရေး တွင် အခက်အခဲများ ကြုံလာရသည်။

အင်အား သုံးသိန်းခန့် ရှိနေသော စစ်တပ်အတွက် အကြီးအကျယ် ထိခိုက်သွားဖို့က မရှိသေးပေ။ သို့သော် စစ်ကောင်စီ တပ်များသည် လေ့ကျင့်မှု အပြည့်အဝ မရသည့်အပြင် လက်နက် အရည်အသွေး တွင်လည်း ချို့ငဲ့နေရှာသည်။

စိတ်ဓါတ်များ ကျဆင်းလာနေကာ နယ်မြေ အတော်များများကိုလည်း လက်လွှတ်ခဲ့ကြရသည်။

စစ်တပ်သည် ၎င်းတို့ လက်ရှိ အနေအထားကို မဖြစ်မနေ ပြန်လည် သုံးသပ်နေရပြီ ဖြစ်သည့် existential crisis နှင့် ရင်ဆိုင်နေရပြီ ဟု အာနိူးက ဆိုသည်။

‌မကြာမီ ရောက်ရှိလာမည့် ပွင့်လင်းရာသီ

အတွင်း အခြေအနေများ ကောင်းလာဖွယ် ရှိနေသည်ဟု မျှော်လင့်နေကြပြီး နိုင်ငံ၏ အနောက်မြောက် အရပ်သို့ စစ်ကူများ ‌စေလွှတ်လျှက် ရှိနေသည်။

ထိုဒေသများတွင် ရိုဟင်ဂျာများအား ကျူးလွန်သလို "နယ်မြေရှင်းလင်းရေး စစ်ပွဲ" များ ဆင်နွှဲလာမည်ဟု မျှော်လင့်ရပေသည်။ ကျေးရွာများကို မီးတင်ရှို့ကာ ရွာသားများ ထွက်ပြေးအောင် လုပ်ပြီး အကာအကွယ် မဲ့နေသော ရန်သူများကို လက်နက် အင်အား အသာဖြင့် ချေမှုန်းရန် ကြံစည်နေခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။

နယ်မြေ အနေအထားရော၊ စစ်ဆင်ရေး ပမာဏ အားဖြင့် စစ်တပ် အတွက် အကြီးမားဆုံး ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ပြောလိုက ပြော၍ ရနိူင်ကြောင်း ‌မက်သယူး ဒေဗီးက ဆိုသည်။

ထိုသို့ ဖြစ်လာမည် ဆိုလျှင် တော်လှန်ရေး တပ်ဖွဲ့များ အရေးနိမ့်ကောင်း အရေးနိမ့်သွားနိုင်သော်လည်း နိုင်ငံတွင်း အခြားဒေသများတွင် ပြောက်ကျားအဖွဲ့များ ကျန်နေဆဲ ဖြစ်၍ ပြည်တွင်းစစ်ပွဲကြီးက တဖြေးဖြေး နှင့် မည်သို့မျှ ရှောင်လွှဲ၍ မရတော့သည့် အခြေအနေ သို့ ရောက်လာနေပြီလည်း ဖြစ်သည်။

(၂)

တဖက်တွင် စစ်အာဏာသိမ်း အဖွဲ့သည် နိုင်ငံတကာ မျက်နှာစာ တွင် ၎င်းတို့တွက်ဆထားသလို မိတ်ဆွေ နိုင်ငံ အနည်းငယ် နှင့် ပင် ရပ်တည်လို့ မရသည့် အခြေ အနေကို ဆိုက်ရောက်လာရပြီ ဖြစ်သည်။

အာဆီယံ ဥက္ကဌ ဖြစ်လာမည့် ကမ္ဘောဒီယား ၏ နိူင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး ပရပ် ဆော့ဟွမ်း မှ အာဏာသိမ်း အဖွဲ့ အား စေ့စပ်ဆွေးနွေးရန် ဖိအားပေးသွားမည်ဟု ထုတ်ဖေါ်ပြောဆိုလာပြီ ဖြစ်သည်။

အာဆီယံသည် မင်းအောင်လှိုင်အား အစည်းအဝေးမှ ထုတ်ပယ်လိုက်ခြင်းသည် မတတ်သာလွန်း၍ အနိမ့်ဆုံး ပြစ်ဒဏ်ခတ်လိုက်သည့် သဘောသာ ရှိသေးပြီး ဒီထက်မက အရေးယူသည့် အနေဖြင့် NUG အား တရားဝင် အသိအမှတ်ပြု ဆက်ဆံရန် အထိ အဆင်သင့် ဖြစ်ပုံမရသေးဟု ဝေဖန် ထောက်ပြလာကြသည်။

အာဏာသိမ်း အဖွဲ့ သည် နိုင်ငံတကာ အမြင်ထက် ၎င်းတို့ အသက်ရှင် ရပ်တည်နိူင်ရေးက လောလောဆယ် အရေးကြီးလာနေရပြီ ဖြစ်၍ စစ်ဆင်ရေး ကို အမည် အမျိုးမျိုး တတ်ကာ ပြည်သူများ အပေါ် နှိပ်ကွပ် သတ်ဖြတ် ချေမှုန်းနိုင်ရန် ကြံစည်လာနေကြသည်။ သို့သော် လုံလောက်သော စစ်အင်အားမရှိ၊ ဒီဖက်က ဖိ၊ ဟိုဖက်က ကြွ အနေအထား နှင့် အရူး မီးဝိုင်း ဖြစ်လာမည့်အပြင် နိုင်ငံတကာမှ လက်ပိုက် ကြည့်နေကြတော့မည် မဟုတ်သဖြင့် ကဒါဖီ နှင့် ဆက်ဒမ်တို့ သွားရာလမ်း သို့ အနှေးနှင့် အမြန် လိုက်ကြရဖို့သာ ရှိပေတော့သည်။

ယခု မြန်မာနောင်း သတင်းအရ စစ်ကိုင်းတိုင်း ကျွန်းလှမြို့နယ် အနောက်ခြမ်းသို့ ရဟတ်ယာဉ် ၄ စီး၊ ဂျက်တိုက်လေယာဉ် ၂ စီး ဖြင့် ထိုးစစ်ဆင်လာသဖြင့် ဒေသခံ ပြည်သူများ ထွက်ပြေးကုန်ကြရသည်ဟု သိရသည်။

အေပီ သတင်းဌာန၏ စုံစမ်း တွေ့ရှိချက် အရ အကျဉ်းထောင်ထဲတွင် နှိပ်စက်ညှင်းပမ်းခံရ၍

သေဆုံးသွားသူ ၁၃၁ ဦး ရှိလာပြီ ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။ ထိုသတင်းများက ကမ္ဘာအနှံ့ ပျံ့နှံသွားပေ တော့မည်။

တော်လှန်ရေးကြီး မုချအောင်ရမည်💪💪💪

လှစိုးဝေ ရေးသားတင်ဆက်သည်။