​ထင်တိုင်းမပေါက် ဖြစ်လာနေသော ရုရှား

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

ရုရှားတို့၏ ယူကရိန်း ကျုးကျော်စစ်သည် ကြာသပတေးနေ့ အာရုံတက်ချိန်တွင် စတင်လာခဲ့သည့် အချိန်က လျပ်တပြက်ထိုးစစ်ပုံစံမျိုး ဆင်နွှဲလာနိုင်သည်ဟု အားလုံးက မျှော်လင့်ထားခဲ့ကြသည်။

သို့‌ သော် ရုရှားတို့ဖက်က အင်အားအလုံးအရင်း နှင့် ကြိုတင်တပ်ဖြန့် ချ စီမံထားခဲ့သော် ငြားလည်း နှစ်ရက် ကြာလာသော်လည်း အားလုံး မျှော်လင့်ထားသလို ထင်တိုင်း မပေါက် ဖြစ်လာခဲ့သည်။

စစ်ပွဲကို စတင် ဖွင့်လှစ်သည့် အနေဖြင့် ပစ်လွှတ်လာသည့် ဒုံးကျည်များက ပြင်းပြင်းထန်ထန် မဟုတ်ပဲ ခပ်ပျော့ပျော့ ဖြစ်နေပြီး ဒုံးကျည် အတုများပင် ပါလာခဲ့ကြောင်း သတင်းများက ဆိုသည်။

မြေပြင်ရှိ ယူကရိန်း တိုက်လေယာဉ်များကိုလည်း ချေမှုန်းခဲ့ခြင်း မရှိ၍ တိုက်ပွဲ၏ ပထမနေ့မှာပင် ကောင်းကင် သို့ ပျံတက်ကာ ခုခံ နိုင်ခဲ့သည်။ ယူကရိန်း ကြည်းတပ်မှလည်း အနောက်နိုင်ငံများမှ ထောက်ပံ့ပေးထားသော တင့်ကားဖျက် လက်နက်များဖြင့် ရုရှား သံချပ်ကာ ကား အမြောက်အမြားကို ဖျက်ဆီးပစ်နိုင်ခဲ့ကြသည်။

သို့သော် ရုရှားတပ်များက ရှေ့သို့ ဆက်လက် ချီတက်လာနိုင်ခဲ့သည်။ ယူကရိန်း တောင်ပိုင်းသို့

နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်း ထိုးဖောက်နိုင်ခဲ့ပြီး နီပါး မြစ် အနီးရှိ မဟာဗျူဟာ ကျသည့် ခါဆန် မြို့ အနီးတွင် တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်စွာ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

အရှေ့ဖက်ခြမ်းရှိ ကာကစ် ကို ဝိုင်းထားနိူင်ခဲ့ပြီး မြို့‌ တော် ကီယက် ၏ အရှေ့ဖက် ကီလိုမီတာ ၂၀၀ ခန့် အကွာရှိ ကိုနိုတော့ မြို့ကို သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ကြသည်။

ဘဲလာရုစ် တောင်ပိုင်း စတိုလင် မြို့ အနီးရှိ ရုရှားတပ်များလည်း လှုပ်ရှားလာကြပြီး ယူကရိန်း အနောက်ခြမ်းကို ထိုးဖေါက်နိုင်ရန် ပြင်ဆင်လာကြသည်။ တောင်ဖက်ခြမ်းရှိ အိုဒက်ဆာ ဆိပ်ကမ်းမြို့တွင်လည်း တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလာကြောင်း သတင်းများ ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။

သို့သော် လက်ရှိ အနေအထားသည် ကရင်မလင် မျှော်လင့်ထားသည်ထက် ပို၍ နှေးကွေးနေပြီ ဖြစ်သည်။ ဗြိတိသျှ ထောက်လှန်းရေး သတင်းရပ်ကွက်များ အဆိုအရ ယူကရိန်း တပ်များ၏ ကျားကုတ်ကျားခဲ ခုခံနေမှုကြောင့် ရုရှားတို့၏ ပထမနေ့ စစ်ရေး ရည်မှန်းချက်များ အကောင်အထည် ဖေါ်နိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိဟု သိရသည်။ ရုရှားစစ်သား ၄၅၀ ခန့် ကျဆုံးသွားခဲ့သည်ဟု ဗြိတိသျှ ထောက်လှန်းရေးက ခန့်မှန်းခဲ့ကြသည်။

ကိယက် အနီးရှိ လေဆိပ်အား ရဟတ်ယာဉ် ဖြင့် စွန့်စား သိမ်းယူရန် ကြံစည်ခဲ့မှုသည်လည်း ပျက်ပြားသွားခဲ့ရပြီး ယူကရိန်းတပ်များက အလျင်အမြန် ပြန်၍ သိမ်းယူနိူင်ခဲ့သည်။ ရုရှားတပ်များ လက်သို့ ပြန်‌၍ ကျရောက်သွားပြန်ပြီဟု သတင်းများ ထွက်လာသော်လည်း ‌ယူကရိန်း တပ်များက လေယာဉ် ပြေးလမ်းများကို ဖျက်ဆီးပစ်ခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။

ရုရှားတို့သည် ကီယက်အား သိမ်းပိုက်နိုင်ရေး ကို အဓိက ဦးတည်နေ‌သည်မှာ သိသာထင်ရှားလာရသည်။ ဘဲလာရုစ် ဖက်မှနေ၍ အရှေ့ နှင့် အနောက်ညှပ်ကာ ပင်စာ ဗျုဟာ အတိုင်း ချည်းကပ်လာခဲ့ကြသည်။ သို့သော် မျှော်လင့်သလို အလုံးစုံ အောင်မြင်ခဲ့ကြခြင်းတော့ မရှိပေ။ ကိယက် မြို့တော်၏ အရှေ့မြောက် ကီလိုမီတာ ၁၃၀ အကွာ နီပါးမြစ် အရှေ့ဖက်ခြမ်းရှိ ချာနီဟစ် အား သိမ်းပိုက်ရန် ကြိုးပမ်းလာမှုသည် ပျက်ပြားသွားခဲ့ရသည်။

ယခု လက်ရှိတွင် ရုရှား တပ်များသည် အင်အား အလုံးအရင်းဖြင့် ကိယက် နှင့် ကီလိုမီတာ ၅၀ ခန့်အကွာသို့ ရောက်ရှိလာနေပြီ ဖြစ်သည်။

သို့‌‌ သော် ရှေ့ပြေးတပ်များက မြို့တော် အ‌ နောက်မြောက်ဖက်ရှိ အိုဘိုလွန် အနီးပတ်ဝန်းကျင်သို့ ရောက်ရှိလာနေပြီဟု ယူကရိန်း တပ်မတော်မှ ဒေသခံများကို သတိပေးပြီး မိုလိုတော့ လက်လုပ်ဗုံးများ အပါအဝင် ရရာ လက်နက်များနှင့် စုပေါင်းခုခံကြရန် မေတ္တာရပ်ခံခဲ့ကြသည်။

ယူကရိန်း ရုပ်မြင်သံကြား မှ လက်လုပ်ဗုံးများ ပြုလုပ်ပုံ ပြုလုပ်နည်းကို ထုတ်လွှင့်ပေးလာခဲ့သည်။ မြို့တော် အဝင် တံတားများကိုလည်း ဖောက်ခွဲပစ်ခဲ့ကြသည်။

သို့သော် အခြေအနေများက အားတက်ဖွယ် မရှိဟု လေ့လာသူများက ခန့်မှန်းနေကြသည်၊ ကိယက် မြို့တော် ကျသွားပါက ယူကရိန်းတပ်များ လက်နက်ချနိုင်သည့် အလားအလာများ ရှိနေပြီး စစ်ပွဲသည် အလျင်အမြန် အဆုံးသတ်သွားနိူင်စရာ ရှိနေသည်ဟု ထင်ကြေးပေးနေကြသည်။

ယခုထိ ရုရှားဖက်မှ နည်းဗျုဟာမြောက်တပ်မကြီးပေါင်း ၁၁၀ အနက် ၆၀ ခန့်သာ အသုံးပြုသေးသည်။ အီလက်ထရောနစ် စစ်ဆင်ရေး နှင့် ဒရုန်းများ အသုံးပြုခြင်း မတွေ့ရသေးဟု လေ့လာသူများက ဆိုသည်။

နောက်ပိုင်းတွင် ရုရှားတို့ ‌လေကြောင်း အသာစီးရလာသည့် အခါ ယူကရိန်း တပ်များစုစည်းရေး နှင့် ရွှေ့ပြောင်းရေး တွင် ခက်ခဲလာဖို့ ရှိနေသည်။

သို့သော် လက်ရှိတွင် ယူကရိန်းတပ်များက မြို့ကြီးများ တဝိုက်တွင် အခိုင်အမာ ခြေကုပ်ယူထားကြပြီ ဖြစ်၍ ရုရှား တပ်များအဖို့ ထင်သလောက် လွယ်လွယ်ကူကူ ချေမှုန်းနိုင်ဖို့ မရှိပေ။ မြိုတွင်း တိုက်ပွဲများ ဖြစ်လာပါက နှစ်ဖက်စလုံး အကျအဆုံးများဖို့ ရှိနေပေသည်။

ဖေဖေါ်ဝါရီ ၂၅ ရက်တွင် ရုရှား သမ္မတ ပူတင်သည် ရုပ်မြင်သံကြားမှနေ‌၍ ယူကရိန်း စစ်တပ်အား အစိုးရကို ဖြုတ်ချပြီး မိမိတို့နှင့် ဆွေးနွေးရန် တိုက်တွန်းလာခဲ့သည်။

ယူကရိန်း ဗိုလ်ချုပ်ကြီးများကတော့ ပူတင်စကားကို နားယောင်ကြမည့် လက္ခဏ မတွေ့ရပေ။

ထိုသို့ဆိုက ယူကရိန်း တို့မှ မြိုကြီးများမှနေ၍ ပျောက်ကြားစစ်ပွဲ ဆင်နွှဲလာပါက ပူတင် မည်သို့မည်ပုံ ဆက်လုပ်ပေမည်နည်းဟု မေးခွန်းထွက်ပေါ်လာနေပြီ ဖြစ်သည်။

နောက်ဆုံးရရှိသော သတင်းများအရ ရုရှားတပ်များသည် ကိယက် ကို သိမ်းပိုက်နိုင်ရေး တွင် ယူကရိန်းတို့၏ အပြင်းအထန် ခုခံမှု နှင့် ရင်ဆိုင်နေကြရပြီး နယ်စပ်တွင် ချန်ထားခဲ့သော ရုရှားတပ်များ ထပ်မံ ဝင်ရောက်လာနေကြသည်ဟု သိရသည်။

ဂျာမန် အဓိပတိ အိုလက် ရှလော့ဖ် မှ ယူကရိန်းတပ်များအား တင့်ကားဖျက် လက်နက် ၁,၀၀၀ ခန့်နှင့် စတင်းဂျား မြေပြင်မှ ဝေဟင်ပစ် ပုခုံးထမ်း ဒုံးလက်နက် ၅၀၀ ထောက်ပံ့မည်ဟု ကြေညာလိုက်သည်။ ဗြိတိန် နှင့် နိုင်ငံပေါင်း ၂၅ နိူင်ငံမှလည်း စစ်ရေး အကူအညီများ ပေးပို့ရန် သဘောတူလိုက်ကြသည်။ ယူကရိန်း သမ္မတ မှ ၎င်းအား ကယ်ထုတ်ရန် အမေရိကန်၏ ကမ်းလှမ်းမှုအား ပယ်ချခဲ့သည်။

ကုလ လုံခြုံရေး ကောင်စီ ၏ ရုရှား ကျူးကျော်မှုအား တရုတ်၊ အိန္ဒိယ နှင့် ယူအေအီးတို့ မှ ကြားနေပြီး ရုရှားက ဗီတိုအာဏာဖြင့် ပယ်ချခဲ့သည်။

နေတိုး အဖွဲ့ အတွင်းရေးမှုးချုပ်မှ အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများအား အကာအကွယ် ပေးမည် မဟုတ်ဟု နားလည်မှု လွဲမှား မသွားရန် အလျင်အမြန် တုန့်ပြန်‌ရေး တပ်ဖွဲ့များကို ချထားသွားမည်ဟု ပြောလာခဲ့သည်။

ဥရောပ နိုင်ငံ အတော်များများက ရုရှား ခရီးသည်တင် လေယာဉ်များ ၎င်းတို့ လေကြောင်းပိုင်နက်အား အသုံးပြုခွင့်ကို ပိတ်ပင်လိုက်ပြီး အက်စတိုနီယား ဝန်ကြီးချုပ် ကျုးကျော်လိုသည့် နိုင်ငံမှ လေယာဉ်များ ဒီမိုကရေစီ ကောင်းကင်ပြင်တွင် ပျံသန်းခွင့် မပြုနိုင်ဟု တွစ်တာတွင် ရေးသားခဲ့သည်။ ရုရှားကလည်း အလားတူ လက်တုန့်ပြန်လာခဲ့သည်။

ကုလ ၏ ခန့်မှန်းချက်အရ ယူကရိန်း နိုင်ငံသား ၁၅၀,၀၀၀ ခန့် အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးခဲ့ကြရပြီး အများအပြားသည် အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများသို့ ဒုက္ခသည်များ အဖြစ် စတင် ဝင်ရောက်လာနေကြပြီဟု သိရသည်။

ကိုးကား - "Russian forces advance on Kyiv" from the Economist (Feb 25, 2022)

Hla Soewai 

Feb 27 2022

http://www.yawnathan.com/mm/news/details/558