ကမ္ဘာ့အခင်းအကျင်းသစ်ထွက်ပေါ် လာမည်လော
27/2/2022
ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲသည် ကမ္ဘာကြီးအားပြင်းပြင်းထန်ထန် ရိုက်ခတ်သည်။ ထိုစစ်ပွဲသည် သာမန်နိုင်ငံနှစ်ခုကြား ဖြစ်ပွါးသည့်စစ်ပွဲထက်များစွာပိုသည်။ယူကရိန်းနောက်တွင် အမေရိကန်နှင့်အနောက်အင်အားစုရှိသည်။ စစ်မြေပြင်တွင်သာမက နိုင်ငံရေး၊ စီးပွါးရေး၊ နည်းပညာဖက်ပေါင်းစုံမှ တိုက်ခိုက်နေကြသည့်ပွဲဖြစ်သည်။ အနောက်နှင့်ရုရှားတို့၏ အားပြိုင်ပွဲဖြစ်နေသည်။
ဆိုဗီယက်ယူနီယံပြိုကွဲပြီးနောက် ပြန်လည်ခေါင်းထောင်ထလာသည့် ရုရှား၏ အားစမ်းပွဲလည်းဖြစ်သည်။ အင်အား၊ နည်းပညာ၊ သယံဇာတရင်းမြစ်တစုံတရာရှိသည့်အပြင် ကမ္ဘာအကျယ်ဆုံးမြေပြင်ကို ပိုင်ဆိုင်ထားသူ၊ တချိန်က အင်အားကြီးနိုင်ငံဖြစ်ခဲ့ဘူးသော ရုရှားက ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေး၊ စီးပွါးရေးဇတ်ခုံတွင် အရေးပါသည့် ဥရောပသို့ ပြန်လည်တိုးဝင်လာခြင်းလည်းဖြစ်သည်။ ယခင်ဆိုဗီယက်ယူနီယံကာလကကို ပြန်လည်တမ်းတလာခြင်းလည်းဖြစ်နိုင်သည်။ သို့သော် ရုရှားတွင် အားနည်းချက်တခုရှိသည်မှာ ဆို ဗီယက်ယူနီယံပြိုကွဲပြီးနောက် တပြည်လုံးကို စုစည်းခေါင်းဆောင်နိုင်သည့် ကွန်မြူနစ်ပါတီပြိုကွဲသွားသည်။ အမျိုးသားရေးဝါဒီများ ကြီးစိုးနေသည်။ နိုင်ငံတွင်းတွင် လက်ရှိသမတပူတင်သည်ပင် အုပ်ချုပ်ရေးအာဏာချုပ် ကိုင်ထားနိုင်သော်လည်း ရုရှားတပြည်လုံးအား နိုင်ငံရေးအရ၊ စိတ်ဓါတ်ရေးရာအရစုစည်းနိုင်စွမ်းမရှိပေ။ စစ်ပွဲစသည်နှင့် ရုရှားပြည်အတွင် စစ်ဆန့်ကျင်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ ပေါ် လာသည်ကို တွေ့နေရသည်။ ရုရှားပြည် တွင်း၌ စစ်ဆန့်ကျင်သူများ၊ မီဒီယာများအား စတင်နှိပ်ကွပ်ဖမ်းဆီးနေရပြီဖြစ်သည်။
ယူကရိန်းအဖို့ ရုရှားစစ်တပ်၏အကျူးကျော်ခံဖြစ်ပေရာ မလွဲမရှောင် သာ ခုခံစစ်ကို ဆင်နွှဲရပေမည်။ ထို့ပြင် ယူကရိန်းအစိုးရတွင် မည်သည့် အားနည်းချက်ရှိသည်ဖြစ်စေ၊ ရုရှားက ကျူးကျော်နေချိန်တွင် သူ့တိုင်း ပြည်လူထုအား စိတ်ဓါတ်ရေးရာအရ စုစည်းနိုင်စွမ်းရှိသည်။ ထို့ပြင် နေတိုးစစ်စာချုပ်အဖွဲ့ဝင်များအနေနှင့် ကိုယ်တိုင်ဝင်မတိုက်သော်လည်း မိမိနယ်စပ်နားရောက်လာနိုင်သော ရုရှားတပ်အားခုခံကာကွယ်သည့် ယူကရိန်း အား စစ်လက်နက်ပစ္စည်းအပါ ကူနိုင်မည့် အရာအားလုံးကူညီကြမည်သာ ဖြစ်သည်။
နေတိုး၏ အဓိကအခန်းကပါဝင်သော အမေရိကန်သည်လည်း စစ်ပွဲအတွင်း ကိုယ်တိုင်မပါဝင်သော်လည်း စစ်လက်နက်ပစ္စည်းအပါအဝင် ဖက်စုံက ကူညီကြမည်သာဖြစ်သည်။ အမေရိကန်၏ ထူးခြားချက်မှာပြည်တွင်းရှိ အဓိကပါတီကြီး နှစ်ခုသည် ပြည်တွင်း၌ မည်သည့်သဘောကွဲလွဲချက်
ရှိသည်ဖြစ်စေ ရုရှားနှင့်ရင်ဆိုင်ရာတွင် ညီကြသည်။ လက်ရှိအချိန်တွင် အမေရိကန်အား ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် ကိုယ်တိုင်ဝင်မတိုက်သဖြင့် ပစ်တင်မှုများရှိနေသည်။ သို့သော် တဖက်ကကြည့်လျင် အမေရိကန်သည် ရုရှား ယူကရိန်းစစ်ပွဲနှင့်ပတ်သက်၍ ပို၍ကြီးမားသည့် မဟာဗျူဟာ ချထားသည်လည်းဖြစ်နိုင်သည်။ အမေရိကန်သည် ကိုယ်တိုင်မပါဝင်ဘဲ ရုရှားအား ယူကရိန်းစစ်ပွဲ၊ ထိုထက်အနည်းငယ်ကျယ်ပြန့်ပါက ဥရောပနိုင်ငံအချို့တွင်ပါ ဖြစ်ပွါးသည့်စစ်ပွဲအတွင်း ရုရှားအား ဆွဲနှစ်ရန်အတွက် ပြင်ဆင်နေခြင်းလည်းဖြစ်နိုင်သည်။
ဤအချက်ကို ရုရှားတို့လည်း ကောင်းစွာသိပုံရသည်။ စစ်ပွဲအား အချိန်တိုအတွင်း အဆုံးသတ်နိုင်ရန် ကြိုးစားနေပုံရသည်။ စစ်ပွဲရှည်ကြာလျင် ရုရှားတို့အဖို့ စစ်ရေးအရသာမက နိုင်ငံရေး၊စီးပွါးရေးပါ ထိခိုက်နိုင်ပေသည်။ သို့သော်လည်း စစ်ပွဲတပွဲသည် အစပြုရန်လွယ်သလောက် အဆုံး သတ်ရန်ခက်ခဲတတ်ပေသည်။ လက်ရှိ ယူကရိန်းအား ဗြောင်အတိအလင်း စစ်ရေးအထောက်အပံ့ပေးနေသည့် နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများကို ရုရှားက မည်သို့တုန့်ပြန်မည်ဆိုသည်က စစ်ပွဲအတွက် အရေးပါသောအချက်ဖြစ်နေ သည်။
ဤအားပြိုင်ပွဲတွင် ထည့်မတွက်၍မရသည့် ဇတ်ကောင်တကောင်မှာ တရုတ်ဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးနိုင်ငံတနိုင်ငံအဖြစ်သို့ တက်လှမ်းရန် ကြံရွယ်နေသော တရုတ်တို့သည် ဤပွဲတွင် နှစ်ဖက်ထိမ်းညှိ၍ ရပ်တည်နေသည့်အခန်းက ဝင်ပါနေသည်။ ရုရှားဖက်ကဆိုလျင် စီးပွါးရေးအကျိုးအ မြတ်ရမည်။ အမေရိကန်-ကိုရီးယားစစ်ပွဲ၊ အမေရိကန်-ဗီယက်နမ် စစ်ပွဲကာလက ဂျပန်တို့ အမေရိကန်ထံမှာ စီးပွါးရေးအကျိုးအမြတ်ရရှိခဲ့သည်။ အ လားတူပင် လက်ရှိ ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲကြာရှည်ပါက ရုရှားထံမှ တရုတ်တို့ စီးပွါးရေးအကျိုးအမြတ်အများအပြားရရှိနိုင်သည်။ တဖက်ကလည်း အမေရိကန်နှင့် သူမဟာမိတ်များ တောင်တရုတ်ပင်လယ်၊ တိုင်ဝမ်အရေးများအပါ တရုတ်တို့အပေါ် ထားသည့် ဖိအားများလျော့ကျနိုင် သည်။ အမေရိကန်နှင့်စီးပွါးရေးညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ်ရန် အခွင့်အလမ်းပေါ်လာသည်။
တရုတ်တို့အဖို့ ပြည်တွင်း စီးပွါးရေးအခြေအနေက ရုရှားထက်အများကြီးကောင်းသည်။ နိုင်ငံရေးအခြေအနေအရလည်း တရုတ်ပြည်တွင်း တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ အခြေအနေသည် ၁၉၄၉ တပြည်လုံးလွတ် မြောက်ပြီးနောက် ခေတ်သစ်တွင်တပြည်လုံးအားစုစည်းနိုင်သည့် နိုင်ငံရေးပါတီတရပ်အနေနှင့် ဂုဏ်တက်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၆ ယဉ်ကျေးမှုတော်လှန်ရေးကာလတွင် မည်သို့သောအမှားများကျူးလွန်ခဲ့သည်ဆိုသော်လည်း တရုတ်ပါတီ၏ ဩဇာအာဏာတည်ဆောက်နိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၀ ခုနှစ် စီးပွါးရေးပြောင်းလဲမှုများပြုလုပ်ပြီးနောက် ၁၉၉၀ ခုနှစ်ခန့်တွင် ဝရုန်းသုန်းကားအခြေအနေများ ကြုံခဲ့ရသော်လည်း ၂၀၀၀ ခုနှစ်မှစ၍ တရုတ်ပြည်ကြွယ်ဝချမ်းသာလာသောအခါ တရုတ်ပြည်အား ချမ်းသာကြွယ်ဝအောင်လုပ်ပေးနိုင်သော ပါတီအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခံရသည်။ လက်ရှိအချိန်တွင် တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီအား တရုတ်အများစုတို့ယုံကြည်သဘောထားပုံမှာ အယူ ဝါဒများပေါ်တွင်အခြေမခံပေ။ တရုတ်ပြည်အား အားကောင်းမောင်းသန်ဖြစ်စေပြီး ကြွယ်ဝချမ်း သာအောင်လုပ်ပေးနိုင်သည့် တရုတ်အမျိုးသားပါတီတရပ်အဖြစ် သဘောထားသည်။ ထို့ကြောင့် တရုတ်တို့သည် ပြည်တွင်း၌ အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးကို ထိမ်းသိမ်းထားနိုင်သည်။
လက်ရှိယူကရိန်းစစ်ပွဲသည် အီရတ်စစ်ပွဲ၊ အာဖဂန်စစ်ပွဲတို့နှင့်မတူပေ။ ရုရှားနှင့် အနောက်တို့ နယ်ပယ်ပေါင်းစုံ၌ အားပြိုင်ကြသည့် ပွဲဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် တရုတ်ဆိုသည့် အင်အားကြီးနိုင်ငံတနိုင်ငံ ထွက်ပေါ်လာပြီး ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စီးပွါးရေးအခင်းအကျင်းများ ရေးဆွဲနေသည့်ကာလတွင် ထွက်ပေါ်လာသည့် စစ်ပွဲဖြစ်သည်။ လက်ရှိကမ္ဘာတွင် အမေရိကန်နှင့်သူ၏မဟာ မိတ်များက နိုင်ငံရေး၊စစ်ရေးနယ်ပယ်တွင် အထိုင်ကျနေသည်။ အင်အား အသာရနေသည်။ ဘဏ္ဏာရေး၊ စီးပွါးရေးနယ်ပယ်တွင်လည်းအသာရနေသည့်ကာလဖြစ်သည်။ ရုရှားအဖို့ လျှောကျသွားသော သူ၏စူပါပါဝါအား ပြန်လည်တည်ဆောက်ရန် ကြိုးပမ်းနေသည့်ကာလဖြစ်သည်။တရုတ်ကတော့ ကမ္ဘာ့အခင်းအကျင်းတွင် နိုင်ငံရေးအရ၊ စစ်ရေးအရ အသစ်ပေါ်လာသည့် စူပါဝါတခုဖြစ်သည်။ ဘဏ္ဏာရေး၊ စီးပွါးရေးနယ်ပယ်တွင် ဈေးကွက်အသစ်ဖန်တီးရယူနေသည့်ကာလဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာအင်အားကြီးနိုင်ငံများ ပြိုင်ဆိုင်မှုများကြားမှ ကမ္ဘာ့အခင်းအကျင်းသစ်များ ပေါ်ထွက်လာလေ့ရှိရာ ယခုကာလတွင်လည်း ကမ္ဘာ့အခင်းအကျင်းသစ် ပေါ် ထွက်လာမည်လောဆိုသည့် ဂရုပြု စောင့်ကြည့်ရန်လိုသည်။ ရုရှားယူကရိန်းစစ်ပွဲရှည် ကြာပါက ထိုအခင်းအကျင်းသစ်သည် ထွက်ပေါ်လာတော့မည်ဖြစ်သည်။ကမ္ဘာ့လုံးဆိုင်ရာ အခင်းအကျင်းသစ်ပေါ်ထွက်လာပါက မည်သည့်နိုင်ငံမဆို လိုက် လျောညီထွေအောင် ပြောင်းလဲကြရပေတော့မည်။
မြန်မာပြည်သည် ကိုယ့်အိမ်တွင်းရေးနှင့်ကိုယ်အပူမိနေသည့် တိုင်းပြည်တခုဖြစ်သည်။ ယူကရိန်းစစ်ပွဲကို အလေးမထားနိုင်သည့် အခြေအနေမျိုးဟုဆို၍ရပါသည်။ သို့သော်လည်း ထိုစစ်ပွဲ
၏အကျိုးဆက်အဖြစ် ကမ္ဘာ့အခင်းအကျင်းသစ်ပေါ်လာနိုင်သည်ကို သတိပြုရန်လိုအပ်သည်။ ထိုအခင်းအကျင်းသစ်ပေါ်ပေါက်လာပါက မိမိတိုင်းပြည်၊ မိမိပြည်နယ်အတွက် အကျိုးရှိသောအခြေ အနေဖန်တီးပြီး လိုက်ပါနိုင်ရန် မြန်မာ့နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေး နယ်ပယ်များမှ သော့ချက်ကျသူများ သတိ ချပ်ရန်လိုအပ်ပေလိမ့်မည်။
မောင်မောင်စိုး
Comments