ရေတိုရုရှားနည်းဗျူဟာနှင့် ရေရှည် အမေရိကန်မဟာဗျူဟာ

​

အမေရိကန်သမ္မတဘိုင်ဒင်က နေတိုးအဖွဲ့တွေယူကရိန်းထဲဝင်ပြီးတော့ စစ်မတိုက်ဘူး၊ ဒါပေမဲ့ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေ ထိရဲရင်ထိကြည့်လို့ပြောပြီး ရုရှားတွေ အချိန်တိုအတွင်း တဒင်္ဂရတဲ့ စစ်ရေးအသားစီးရမှုဟာ ယူကရိန်းတွေရဲ့ ရေရှည် CDM နဲ့တွေ့မယ်လို့ ပြောလိုက်ပါတယ်။ 

ဆိုလိုတာကတော့ ရုရှားအပေါ် နိုင်ငံတကာပိတ်ဆို့မှု တွေ အမျိုးမျိုးလုပ်စဉ် ယူကရိန်းကို အကူအညီဆက်ပေးနေပြီး ရေရှည်ရုရှားအင်အားချိနဲ့အောင် လုပ်သွားမဲ့ အနောက်ရဲ့ မဟာဗျူဟာကို ခင်းပြလိုက်ပါတယ်။ 

တချိန်တည်းပူတင်ကလည်း မိန့်ခွင်းထွက်ပြောရင်း ယူကရိန်းရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်စိုးမှုကို မထိပါးလိုဘူး ယူကရိန်းတပ်တွေလက်နက်မြန်မြန်ချ၊ လက်ရှိအစိုးရကို ဖြုတ်ချ အစိုးရအသစ်တင် ရုရှားနဲ့ နှစ်ကိုယ့်တစိတ်နေဆိုတဲ့ message ပေးပါတယ်။ 

ရုရှားတွေ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ ဆုတ်ခွာခဲ့ရတာကို နမူနာယူပြီး ပူတင်အနေနဲ့ ယူကရိန်းကို ရေရှည်ထိန်းမထားလိုပဲ အချိန်တိုအတွင်းစစ်ရေးအသာစီးမှု ရယူကာ လက်ရှိယူကရိန်းအစိုးရကိုဖြုတ်ချပြီး ရုပ်သေးအစိုးရတင်ကာ ယူကရိန်းစစ်ပွဲကို အမြန်ပြီးစီးချင်တဲ့ ဆန္ဒရှိပုံရပါတယ်။ တင်းမာသွားတဲ့ အနောက်ဥရောပနိုင်ငံတွေကို သူ့ရဲ့ စွမ်းအင်အပေါ်အမှီအခိုပြုနေရတဲ့ အသာစီးရမှုကို အသုံးပြုပြီး ပြန်လည်ပိုနေမြဲကျားနေမြဲ သံတမာန်ဆက်ဆံရေး ထိန်းထားလိုတဲ့ စိတ်ကူးလည်းရှိပုံရပါတယ်။ ဒီရေတိုစစ်ရေးနည်းဗျူဟာကို အသုံးပြုပြီး တရုတ်နဲ့ပေါင်းကာ အနောက်ကမ္ဘာကို ပြန်လည်အံတု နိုင်မဲ့ ကျဆင်းနေတဲ့ ရုရှားပါဝါ ကို ပြန်လည်မြှင့်တင်လိုတဲ့ မဟာဗျူဟာ အခင်းအကျင်းကိုလည်းမြင်နေရပါတယ်။ 

အမေရိကန်မဟာဗျူဟာပဲ ရေရှည်အသာစီးရမလား ရုရှားရဲ့ ရေတို စစ်နည်းဗျူဟာပဲ အလုပ်ဖြစ်မလားဆိုတာက တဖြေးဖြေး သဲသဲကွဲကွဲ မြင်လာရမှာဖြစ်ပါတယ်။ 

အဓိက ကတော့ ယူကရိန်းတွေရဲ့ပြန်လည်ခုခံစစ်ရှိမှာလား၊ ဒီခုခံစစ်ကို ရုရှားတင်ခဲ့မဲ့ ရုပ်သေးအစိုးရဘယ်လိုကြံကြံခံမလည်းဆိုတာပါပဲ။ လက်ရှိမှာလည်း ရုရှားမြို့ကြီး ၅၃ မြို့နယ်မှာ စစ်ဆန့်ကျင်ရေး ရုရှားလူမျိုးတွေဆန္ဒပြနေကြပါတယ်။ ဆန္ဒပြသူ ထောင်ကျော်ကို ရုရှားရဲတွေ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းနေရတယ်ဆိုတာကြောင့် ရုရှားပြည်တွင်းက လာတဲ့ တွန်းအားကိုလည်း လျှော့တွက်လို့တော့မရပါဘူး။ နိုင်ငံတကာပိတ်ဆို့မှုတွေက ကြာလေထိရောက်မှုတွေ ရှိလာရင် ရုရှားလူထု ပိုမိုထိခိုက်ခံစားရပြီး ပူတင်ဆန့်ကျင်မှုတွေအားကောင်းလာမှာလည်းအမှန်ပါပဲ။ 

ဒါကြောင့် ပူတင်အနေနဲ့ စစ်ကိုမြန်မြန်တိုက် ရုပ်သေးအစိုးရထားခဲ့ကာ ယူကရိန်းထဲက ရုရှားလိုလားတဲ့ ဒွန်ဘတ်ဒေသမှာ နိုင်ငံအသစ်အမြန်တည်ဆောက်ကာ စစ်ရေးအခိုင်အမာပြုလို့ နိုင်ငံရေးအထိုင်ချလိုမှုကို အလျှင်အမြန်လုပ်မဲ့သဘောပါပဲ။ ရေရှည် တွေ့ရမဲ့ ယူကရိန်းပြည်သူတွေရဲ့ ခုခံမှုနဲ့ စီးပွားရေးပိတ်ဆို့မှုအတွက် လည်း ဘယ်လို ထွက်ပေါက် ရှာမလဲ ကို တွက်ချက်ပြီးဖြစ်ပုံရပါတယ်။ တင်ထားခဲ့မဲ့ယူကရိန်းရုပ်သေးအစိုးရ ကို ယူကရိန်းပြည်သူတွေ ပြန်ဆန့်ကျင်လို့ ပြုတ်ကျသွားလည်း ပူတင်က အရေးမကြီးဘူးတွက်ထားပုံရပါတယ်။ သူအထိုင်ချမဲ့ ဒွန်ဘတ်စ်နယ်ထဲအထိ ကျွံမဝင်လာအောင်ပဲ ဟန့်တားထားနိုင်ရင်တော်ပြီလို့ တွက်ထားပုံရပါတယ်။ တနိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာနဲ့ စစ်ရေး လွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်မှု လုပ်လိုက်ရင် ယူကရိန်းနဲ့ နယ်စပ်ခြင်းထိစပ်နေတဲ့ နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေရဲ့ စစ်မြူတာကို ခံရနိုင်ပြီး နေတိုးပါ article 5 ကို အကြောင်းပြုပြီး တယောက်ထိလို့ အားလုံးချတယ်ဆိုကာ စစ်ဘောင်ကျယ်သွားမဲ့အရေးကိုလည်း ပူတင်က ကြိုကာကွယ် ထည့်သွင်းတွက်ချက်ထားပုံရတဲ့အတွက် ယူကရိန်းအချုပ်အခြာ အာဏာလေးစားပါတယ် ဘာညာဆိုပြီး ထွက်ရွှီးတာလည်းဖြစ်ပါတယ်။ ယူကရိန်းတနိုင်ငံလုံးဖွတ်ဖွတ်ညက်ညက်ကြေအောင် မုဒိန်းကျင့်ပြီး မှ အပျိုရည်ဖျက်ဖို့ မရည်ပါဘူးပြောတဲ့ ဖက်ဆစ်နည်းဗျူဟာ က ဘယ်လောက်ထိရောက်မလည်းဆိုတာကတော့ကြည့်ရပါမယ်။ 

ဘဘကြီးဘိုင်ဒင်ပြောတဲ့ စကားခေါ်တဲ့ ယူကရိန်း CDM ဆိုတာကတော့ ခုထက်ထိယူကရိန်းမှာ မမြင်ရသေးပါဘူး၊ လောလောဆည်တော့ အနောက်ဖက်ပိုလန်နယ်စပ်ထွက်ပြေးနေကြတာပဲ မြင်တွေ့ရပါသေးတယ်။ ဒါကလည်း ဖြစ်ပျက်တာတွေမြန်လွန်းလို့ ယူကရိန်းပြည်သူတွေ အငိုက်မိသွားပြီး စုစည်းနိုင်မှု ပျက်သွားတာကြောင့်ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ မကြာခင်မှာတော့ ယူကရိန်းပြည်သူတွေရဲ့ တုန့်ပြန်မှုတွေ ကြိမ်းသေပေါက်တွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ နျူကလီးယားလက်နက်တွေတောင်ပိုင်ဆိုင်ဘူးတဲ့ ယူကရိန်းနိုင်ငံဖြစ်ခဲ့ဘူးတာမို့ ယူကရိန်းနိုင်ငံသားတွေရဲ့ ပြန်လည်ခုခံမှုဟာ ပြင်းထန်အားကောင်းစရာ အကြောင်းရှိပါတယ်။ ဒီမိုကရေစီပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး အရသာလည်းမြီးစမ်းခဲ့ကြပြီးဖြစ်တာမို့ ရုရှားအောက်က အကိုကြီးညီလေး ဆက်ဆံရေးနဲ့ ခြေ ချုပ်ကြ နိုင်ငံရေးစနစ်ကို ယူကရိန်းပြည်သူ အများစုကတော့ လက်မခံမှာ အသေအချာပါပဲ။ 

ပူတင် မျှားမဲ့ လောင်စာငါးမျှားချိတ်ကလည်း ရုရှား အနောက်ဥရောပ သံတမာန်ဆက်ဆံရေးကို ဘယ်လောက်အချိန်တိုတိုအတွင်း normalized ပုံမှန်ဖြစ်သွားနိုင်အောင်လုပ်မလဲကိုလည်းကြည့်ရပါမယ်။ ဒါကတော့ ဆရာကြီးအမေရိကန် နိုင်ငံရေး၊စီးပွားရေး ဘယ်လောက် နားလန်မြန်မြန်ထနိုင် မလည်းအပေါ်မူတည်ပါတယ်။ အမေရိကန် ဒီမိုကရက်တွေ လေပဲပစ်နေပြီး လက်မပါရင် မဟာမိတ်ဥရောပ နိုင်ငံတွေအနေနဲ့ ရုရှားအပေါ်စွမ်းအင်အရ ဆက်လက်မှီခိုနေရတာမို့ ရုရှား အပေါ်သိပ်တင်းမာနိုင်မှာမဟုတ်ပါဘူး။ 

ဒီအတွက်လည်း ရုရှားက အရှေ့အလည်ပိုင်းမှာ သူ့ရဲ့ မဟာမိတ်တွေဖြစ်တဲ့ ဆီးရီးယား၊ အီရန်တို့ကို အသုံးချပြီး ရေနံစီးပွား ကမောက်ကမဖြစ်အောင် ဆက်လက်ခြေထိုးနေမှာဖြစ်ပါတယ်။ အရှေ့ဖက်ပိစိဖိတ်ဒေသ ဖက်မှာလည်း တရုတ်နဲ့ပေါင်းပြီး စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုတွေ တိုးချဲ့ဆောင်ရွက်ကာ အမေရိကန်ကို ဗျာများစေကာ အင်အားပြန့်ကြဲနေအောင် ဆက်ကစားနေမှာလို့ မှန်းရပါတယ်။ ဒါကြောင့် ထိုင်ဝမ်အရေးဟာလည်း နောက်​ခြောက်လအတွင်း နှစ်ဖက်အင်အားပြနေတာထက်ပိုမဲ့ ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်ရမှုကို ကြုံတွေ့ရဖို့ရှိပါတယ်။ 

ပါးနပ်ပြတ်သားတဲ့ ပူတင်ဟာ နေတိုးစစ်အင်အားကို မယှဉ်နိုင်ပါဘူးဆိုတာ တရားဝင် ဝန်ခံထားသလို အမေရိကန်ပိတ်ဆို့မှုကို ရေရှည်မှာ မခံနိုင်ဘူးဆိုတာလည်း သူကောင်းကောင်းသိပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့ စိတ်ခံစားချက်သက်သက်နဲ့ယူကရိန်း ကိုဝင်တိုက်တာမဟုတ်ပဲ၊ calculated risks ဖြစ်နိုင်ချေမှန်သမျှကိုထည့်သွင်းတွက်ချက်ပြီးမှ ကိုဗစ်နာလန်ပြန်မထူစဉ်ကာလမှာ အချိန်ရွေးချယ်ပြီး သူ့ရဲ့ ရေတို စစ်ရေးနည်းဗျူဟာကို ကျင့်သုံးတာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီယူဆချက် မှန်တယ်ဆိုရင် ရုရှားဟာ အရှေ့ပိစိဖိတ်ဒေသမှာ ပြဿနာထပ်ရှာရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မို့ အတွက်အချက်အနည်းငယ်လွဲသွား ခဲ့ရင် ဒါမှမဟုတ် မထင်မှတ်တဲ့ဖြစ်ရပ်တွေ ဖြစ်ခဲ့ရင် ယူကရိန်းစစ်ဟာ နှစ်ဖက်သတိထား ဆင်ခြင်နေစဉ်မှာတင် နေတိုးနဲ့ ဖြစ်တဲ့စစ် ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ရုရှားနည်းဗျူဟာ အလုပ်ဖြစ်ရင် တ ရုတ်ကလည်းထိုင်ဝမ်ကို သုံးရက်အတွင်းအပြီးသိမ်းမဲ့ နည်းဗျူဟာပုံတူကူးယူမှု ဖြစ်လာနိုင်စရာရှိပါတယ်။ ပြင်လဲပြင်ထားပြီးပုံရပါတယ်။ နျူးကလီးယားနည်းပညာ know how သိပြီးသားယူကရိန်းသားတွေရဲ့ အချိန်တိုအတွင်း weapons of mass destruction တီထွင်အသုံးပြုနိုင်ခဲ့ရင်တော့ ဒါက game changer ပွဲရလဒ်တမျိုးပြောင်းသွားနိုင်မဲ့ အလားအလာလည်းရှိပါတယ်။

ဝင်းမျိူးသူ